Bu araştırmada öğretim liderliği tanımı, boyutları ve öğretim liderliği
araştırmaları teorik olarak incelenerek öğretim liderliği alanyazınının
bir resmini sunmak amaçlanmıştır. Bu kapsamda, uzun bir geçmişe
sahip olan öğretim liderliği konusunda güncel yaklaşımlarla
kavramsal bir çerçeve çizilmeye çalışılmıştır. Kavramın ve üzerine
yapılan araştırmaların yeniden değerlendirilmesi sağlanarak alana
katkı sunması hedeflenmiştir. Öğretim liderliği kavramı 1950’lerde
kullanılmaya başlayan bir liderlik türü olmakla birlikle 1970’lerde
popüler olmaya başlamış ve kavramsal olarak 1980’lerde
tanımlanmıştır. Tanımı ve boyutları üzerinde görüş birliği olmasa da
öğretim liderliğinin eğitim örgütlerinin yönetimine özgü, okulun esas
işi olan öğrenme ve öğretme süreçlerine odaklanmış bir liderlik türü
olduğunu söylemek mümkündür. Öğretim liderliğini modellerle
açıklamaya çalışan araştırmacılar öğretim liderliğinin misyon ve
vizyon belirleme, program ve öğretimin yönetimi, etkili okul ikliminin
kurulması gibi boyutları kapsayan bir kavram olduğunu öne
sürmüştür. Öğretim liderliği sergilemenin bazı etmenlerle
sınırlanabileceği düşünülmektedir. Bu etmenler bölge özellikleri,
kişisel özellikler ve diğer dış unsurlar olarak sınıflandırılmıştır.
Öğretim liderliği araştırmalarının gerek öğrenciler gerek öğretmenler
ve gerek okul örgütü üzerindeki etkileri, öğretim liderliğini etkileyen
unsurlar ve öğretim liderliğinin bugün evrildiği yer gibi geniş bir konu
alanına yayıldığı gözlenmiştir. Okul müdürlerine öğretim liderliği
becerilerini geliştirecek eğitim almaları ve liderliği öğretmenlerle
paylaşmaları önerilmiştir. Bu bağlamda, araştırmacıların ise öğretim
liderliğinin öğrenci başarısını ne şekilde etkilediğini inceleyen uzamsal çalışmalar yapmaları yararlı olacaktır.
In this study it was aimed to present a picture of instructional leadership
literature by examining the instructional leadership definitions,
dimensions, and research. In this regard, an attempt had been made to
develop a conceptual framework with existing approaches to instructional
leadership, which had a long history. It was intended to contribute to the
field by reassessing the concept and associated research. Although it was
first used in 1950s, instructional leadership became popular in 1970s and
was defined in 1980s. There is a consensus neither on the definition nor
the dimensions of instructional leadership. Yet in a general sense it can be
defined as a leadership type which is specific to educational management
and focuses on the main role of schools that is, teaching and learning
processes. The researchers trying to explain instructional leadership with
models argue that instructional leadership concept includes defining
mission and vision, management of program and teaching, creating a
positive school climate. It is argued that instructional leadership can be
hindered by factors such as local features of schools, personal
characteristics of school principals, and other external factors. The
research subjects about instructional leadership show a great variety
ranging from its effect on students, teachers, and school, antecedents of it,
and the current situation of instructional leadership. It can be
recommended to school principals to improve their instructional
leadership skills with training and to distribute leadership to their fellow
teachers. In this context, the researchers can focus on the longitudinal
effects of instructional leadership on student success.
