Sürdürülebilir gastronomi turizmi kapsamında gastronomik miras unsuru tören yiyecek içeceklerinin rolü ve önemi: Çanakkale mutfağı üzerine bir araştırma

Abstract

Araştırmada, gün geçtikçe unutulabilecek gastronomik miras unsuru tören yiyecek içeceklerini tespit edip kayıt altına alarak, gelecek kuşaklara aktarmak ve tören yiyecek içeceklerinin turistik ürün olarak değerlendirilerek sürdürülebilir gastronomi turizmine katkı sağlaması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Çanakkale illinin Yenice ilçesinde yaşayan 26 kişiyle nitel araştırma yöntemlerinden biri olan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile veri toplanmıştır. Görüşmelerde yerel halkın tören uygulamaları hakkında bilgiler toplanmıştır. Yenice'de yaşayan insanların hayatındaki önemli geçiş dönemi törenlerinde hazırlanan yiyecek ve içeceklerin adı, nasıl ve kimler tarafından hazırlandığı, hangi malzemeler ve araç gereçler kullanıldığı, kaç çeşit yemek pişirildiği, anı, gelenek ve uygulama, sofra geleneği, kimlerin davet edildiği, ilk kime ikram edildiği, nasıl oturulduğu ve gelecek kuşaklara nasıl aktarıldığıyla ilgili verilen cevaplar değerlendirilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre Yenice ilçesinde eski geleneklere bağlı olarak bazı yemeklerin günümüzde yapıldığı bazı yemeklerin yapılmadığı belirlenmiştir. Törenlerin çoğunluğunda aynı yemeklerin yapıldığı geleneksel yemeklerin genç kuşaklar tarafından bilinmediği ve turistik amaçlı kullanılamadığı belirlenmiştir.

In the research, it is aimed to identify and record the gastronomic heritage element that can be forgotten day by day, to transfer it to future generations and to contribute to sustainable gastronomic tourism by evaluating the ceremonial food drinks as touristic products. For this purpose, data were collected with a semi-structured interview form, which is one of the qualitative research methods, with 26 people living in Yenice district of Çanakkale province. During the interviews, information about the ceremonial practices of the local people was collected. The name of the food and beverages prepared in the important transition period ceremonies in the life of the people living in Yenice, how and by whom it was prepared, what materials and tools were used, how many types of food were cooked, memory, tradition and practice, table tradition, who was invited, who was first served. The answers given about how it was settled, how it was inhabited and how it was transferred to future generations were evaluated. According to the results obtained from the research, it has been determined that some dishes are made today, some dishes are not made, depending on the old traditions in Yenice district. It has been determined that the same dishes are served in the majority of the ceremonies, and the traditional dishes are not known by the younger generations and cannot be used for touristic purposes.