Zengin ve köklü bir kültüre sahip olan Uygur Türkleri, merkezî bir
coğrafyada yaşamaları ve tarihî süreçte Şamanizm, Totemizm gibi inanç
sistemlerini ve Maniheizm, Budizm, Nasturilik ve İslamiyet gibi çeşitli
dinleri kabul etmeleri nedeniyle sosyo-kültürel yaşamları açısından
Türk boyları arasında ayrı bir yere sahiptir. Bu zengin kültürel yapıyı
içinde barındıran halk hekimliği ve bu çerçevedeki uygulamalar, farklı
kaynaklardan beslenerek günümüze kadar gelmiştir. Uygur Türkleri
arasında şamanların tedavi etme, fala bakma ve büyü yapma gibi çeşitli
fonksiyonları vardır. Bu makalede, günümüzde Uygur Türkleri arasında
şamanların özellikleri ve sihri-büyüsel işlemler içeren tedavi yöntemleri
tanıtılıp değerlendirilecektir.
The Uyghur Turks, having a rich and deep-rooted culture, has a
distinguished place among the Turkish tribes in terms of their sociocultural life due to their living in a central region and due to their
accepting the belief systems such as Shamanism, Totemism and the
various religions such as Maniheizm, Buddhism, Nestorianism, Islam,
in the historical process. The Uyghur folk medicine and other practices
in this context that contain this rich cultural structure in themselves
survive until today by being fed by different sources. Among the Uyghur
Turks the Shamans have a variety of functions such as treatment,
geomancy, and witching. In this paper, the Shamans’ peculiarities
among the Uyghur Turks in our day and their magical treatments
methods will be introduced and evaluated.
