Divan edebiyatında müstakil edebî türler içinde sâkînâmeler, kaleme alındıkları
toplumun sohbet, işret ve zevk anlayışını yansıtmasıyla önemli bir yere sahiptir.
Minyatürlü metinler ise genel anlamda okuyucunun tahayyülünü destekler niteliktedir.
Sâkînâmelerde minyatürler, Divan şiiri dairesinde konu edilen sâkî, şarap, ‘ıyş u işret gibi
kavramların daha net bir şekilde anlaşılmasına katkı sağlayabilir. Revânî’nin İşretnâme’sinin
bir nüshasında da minyatürler metinle birlikte resmedilmiştir. İşret-nâme’de
metin-minyatür ilişkisi bu çalışmaya konu edilmiştir. Divan şiirinin ilk müstakil
sâkînâmesi sayılan İşret-nâme’nin Staatsbibliothek zu Berlin Ms. or. oct. 3366 numarada
kayıtlı nüshasındaki on adet ve aynı kütüphanenin Diez A oct. 144 numarada kayıtlı
nüshasındaki bir minyatür incelenerek minyatürlerin nitelikleri belirlenmiştir. Nitelikleri
ifade edilen minyatürler ile eserin metin kısmında anlatılanlar arasında fark olup olmadığı,
bunların ne ölçüde uyumlu olduğu tespit edilerek minyatürlerin metni tasvir etme gücü
ortaya konmuştur.
Sâkînames, in individual literary genres, have an essential place as they reflect the
understanding of conversation, drink and pleasure of the society they were written. Miniature
texts; however, generally supports the imagination of the reader. Miniatures in Sâkînâmes
can contribute to a clearer understanding of concepts such as sâkî, sarap, ‘ıys u isret, which
are mentioned in Divan poetry. In one copy of Revani's Isret-name, miniatures are depicted
with the text. The relationship between text and miniature in the Isret-name has been the
subject of this study. The characteristics of the miniatures were determined by examining the
ten miniatures in the copy of Isret-name, which is considered to be the first individual
sâkînâme of Divan poetry, registered at number Ms. or. oct. 3366 in Staatsbibliothek zu
Berlin and one miniature in another copy registered in the same library at number Diez A
oct.144. It has been determined whether there is a difference between the miniatures whose
qualities are expressed and what is described in the text of the work, and to what extent they
are compatible.
