Bu makalede 6. Yüzyıla tarihlenen Sion
hazinesine ait gümüş eserlerin üzerinde
bulunan Bizans imparatorluk kontrol damgaları
incelenecektir. Sion hazinesi, tanımlanamayan
ve diğer objelerle birleşmeyen parçaların yanı
sıra 57 tanımlanabilmiş gümüş eserden oluşan
bir koleksiyondur. Bu hazine 1963 yılında
Antalya ilinin Kumluca İlçesine bağlı
Hacıveliler köyünün kuzeyindeki Büyük Asar
olarak adlandırılan tepesinde kaçak kazı sonucu
bulunmuştur. Kontrol damgaları sayesinde bu
eserler 6. Yüzyıla tarihlendirilebilmektedir.
Aynı zamanda üzerlerinde bulunan yazıtların
bazılarında ‘Sion’ ibaresinin geçmesi bizlere bu
eserlerin o dönemde yeni inşa edilmiş olan ve
antik Myra kentinin dağlık bölgesinde
konumlanmış olan Sion Manastırına
bağışlandığını işaret etmektedir. Eserlerden
bazıları liturjik amaçla kullanılmak için, bazıları
aydınlatma gereci olarak bazıları ise kaplama
amaçlı olarak manastıra bağışlanmıştır. Bu
eserlerden 25 tanesinin üzerinde kontrol
damgaları bulunmaktadır. Bunlardan 24 tanesi
imparatorluk kontrol damgalarıdır.
İmparatorluk kontrol damgaları, 5 farklı
şekilden oluşmaktadır. Bunlar; daire, altıgen,
kare, at nalı ve haç formunda olanlardır. Daha
önceki çalışmalarda bu damgalar ayrıntılı bir
şekilde incelenmemiştir. Bu nedenle bu
makalede bu damgalar bütün ayrıntılarıyla
incelenecektir. Aynı zamanda makalenin
sonunda referans olması amacıyla, her
damganın ayrıntılı açıklamasını yapan bir tablo
hazırlanmıştır.
This article will present Byzantine imperial control
stamps applied on silver objects from the sixthcentury Sion treasure. The Sion treasure is a
collection of 57 silver vessels alongside various
fragments and miscellaneous pieces. It was
discovered by illegal excavations in 1963 in Büyük
Asar in the north of Hacıveliler village of Kumluca
district of Antalya Province. According to their
imperial stamps these objects can be dated to the
sixth century. And the inscriptions on some of the
objects mentioning the name of ‘Sion’ indicates
that these objects were presented to the Sion
monastery situated in Karabel-Asarcık Village in
the mountains of Myra. Some of these objects were
given to the monastery to be used as liturgical
objects, some of them to be used as lighting
equipment and some as revetments. 25 of these
objects have control stamps. 24 of these control
stamps are imperial since they bear the monograms
and bust of the reigning emperor. Imperial control
stamps are in 5 sorts: round, hexagonal, square,
oblong with an arched top and cruciform. The
imperial stamps on the objects were not studied in
detail, therefore this article will examine each
stamp considering the inscriptions, busts, and
monograms of the objects by providing a table at
the end of the article for reference.
