Niyazi Mısri'nin insan anlayışı

Abstract

Niyâzî-i Mısrî 17. Yüzyılda yaşamış ve günümüzün psikoloji, din psikolojisi ve tasavvuf gibi bilim dallarına önemli katkıları bulunan değerli şahsiyetlerinden birisidir. Niyâzî-i Mısrî dönemin bazı idarecileri tarafından birçok kez başka taraflara sürgün edilmiş ve bu nedenle de çileli bir yaşam sürmüştür. Buna rağmen Niyazî-i Mısrî çok sayıda eser meydana getirmiştir. Bu eserlerden en önemlisi Dîvân-ı İlâhiyâttır. Biz onun insan ve insana dair görüşlerini açıklamaya çalışırken genelde bu eseri temel aldık. Nitekim amacımız Niyâzî-i Mısrî’nin eserlerinden yola çıkarak onun insan hakkındaki görüşlerinin açıklanmasıdır. Niyâzî Mısrî 17. Yüzyılda yaşamış mutasavvıf bir şair olmasına rağmen onun insan ve insana dair fikirleri günümüzde hâlâ geçerliliğini korumaktadır. Bu da onun düşüncelerinin çağlar boyu devam eden, özgün ve evrensel bir özellik arzettiğini göstermektedir. Çünkü çağımızın Batılı bilim adamlarının din psikolojisi bağlamında insana dair görüş ve düşüncelerine baktığımızda Niyâzî-i Mısrî’nin insan ve insana dair görüşleri ile benzerlikler bulunmaktadır. Mısrî hakiki insanın özelliklerinde sıklıkla vurguda bulunur. Ona göre gerçek insan olmanın ölçütü insanı kâmil (olgun) olmaktan geçmektedir.