Keşfü'z-Zunûn'da kıraat kaynakları üzerine bir değerlendirme

Basit öğe kaydını göster

dc.contributor.author Sağlam, Mustafa
dc.date.accessioned 2022-02-09T13:52:47Z
dc.date.available 2022-02-09T13:52:47Z
dc.date.issued 2021-12-30
dc.identifier.uri http://isamveri.org/pdfdrg/G01163/2021/2021_SAGLAMM.pdf
dc.identifier.uri http://hdl.handle.net/20.500.11787/6374
dc.description.abstract 17. yüzyılda yaşayan meşhur Osmanlı âlimlerinden birisi olan Kâtib Çelebi (ö. 1067/1657) yaşadığı dönemde kendi toplumunun sorunlarına çözümler üretmeye çalışan bir âlimdir. Tanınmış eseri Keşfü’z-Zunûn ‘an Esâmii’l-Kütübi ve’l-Fünûn’da2121 Osmanlı medreselerinde yürütülen ilmi faaliyetlere uygun olarak kitap tanıtımı yapılmış, hakkında çeşitli risale ve kitaplar yazılan konular, mevcut konular üzerine inşa edilen haşiye ve şerhler özlü ve gayet faydalı bir biçimde tasnif edilmiştir. Bu nedenle de Keşfü’z-Zunûn halen kendisinden çok yönlü olarak istifade edilen bir eser olma özelliğini muhafaza etmektedir. Keşfü’z-Zunûn Kâtib Çelebi’nin bibliyografik aynı zamanda da biyografik bir eseridir. Zira muhtevasında birçok kitap ve risale hakkında bilgi vermesinin yanında müellifleriyle ilgili olarak da bilgiler içermektedir. Arapça olarak kaleme alınmış olan eser bu yönüyle ansiklopedik bir hüviyettedir ve yaklaşık olarak 300’ü aşkın ilim dalı ve 15.000’e yakın eser hakkında alfabetik bilgi vermektedir. Kitapların kaleme alındığı dile -Türkçe, Farsça ve Arapça şeklinde-, yazılış tarihlerine, yazarları ve ilgili yazara ait farklı eserlere yer verilmiştir. Mısır’da ve İstanbul’da çeşitli baskıları yapılmış 17. yüzyılın en önemli bibliyografya eserlerindendir. Kâtib Çelebi’nin Keşfü’z-Zunûn’a yazdığı mukaddime önemli bilgiler içermektedir. Mukaddimeyi beş bölümde ele almıştır: Bu bölümler, İlmin tarif ve taksimi; ilimlerin menşei; müellifler ve müelliflerin kitapları telif şekilleri; ilimlerin gelişmesi ve medeniyetle olan ilişkileri; şerh geleneğinin çeşitli tarzları ile ilgili konulardır. Keşfü’z-Zunûn’da eserler ve onların müellifleriyle ilgili olarak incelediği kitaplardan ayrı olarak tarih ve tabakât türü kaynaklardan da faydalanıldığı görülmektedir. Kaynakları arasında İbnü’n-Nedîm’in el-Fihrist’i, İbnü’l-Kıftî’nin İhbârü’l-ʿUlemâʾı, Taşköprizâde’nin Miftâhu’s-Saʿâde’si, İbn Haldûn’un Mukaddime’si, Sübkî’nin Tabakāt’ı ve İbn Hallikân’ın Vefeyâtü’l-Aʿyân’ı başta gelen kaynaklar arasındadır. Biz bu çalışmamızda, Keşfü’z-Zunûn’da geçen kıraat kaynaklarının isimlerini belirleyerek o kaynaklar hakkındaki bilgileri, bizzat Keşfü’z-Zunûn’dan tercüme edip vermeye çalıştık. Keşfü’z-Zunûn’da zikredilen bütün kıraat kaynakları için detaylı bir inceleme yapmak, bu çalışmanın sınırlarını aşsa da bu çalışmamız Keşfü’z-Zünûn’da geçen kıraat kaynakları ile ilgili ilerde yapacağımız başka çalışmalara ışık tutması bakımından yararlı ve ufuk açıcı olacaktır. Nitekim Keşfü’z-Zunûn’da geçen özellikle hakkında hiçbir çalışma yapılmamış kıraat eserleri ve başka kaynaklarla mukayese ettiğimizde ulaştığımız farklı bilgiler ayrı ayrı çalışmalar yapmanın lüzumunu ortaya koymaktadır. Bu nedenle çalışmamızın ilerde yapacağımız başka çalışmalara da zemin oluşturmasını arzu ediyor ve hedefliyoruz. tr_TR
dc.language.iso tur tr_TR
dc.publisher Hiperyayın tr_TR
dc.rights info:eu-repo/semantics/openAccess tr_TR
dc.subject Katib Çelebi tr_TR
dc.subject Keşfü'z-Zunûn tr_TR
dc.subject Kıraat tr_TR
dc.subject Kıraat Kaynakları tr_TR
dc.title Keşfü'z-Zunûn'da kıraat kaynakları üzerine bir değerlendirme tr_TR
dc.type bookPart tr_TR
dc.relation.journal İslam Medeniyetinin Keşfi Kâtib Çelebi'yi Anlamak tr_TR
dc.contributor.department Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi/ilahiyat fakültesi/temel islam bilimleri bölümü/kur'an-ı kerim okuma ve kırâat ilmi anabilim dalı tr_TR
dc.contributor.authorID 238205 tr_TR
dc.identifier.volume 1 tr_TR
dc.identifier.issue 44154 tr_TR
dc.identifier.startpage 553 tr_TR
dc.identifier.endpage 599 tr_TR


Bu öğenin dosyaları

Bu öğe aşağıdaki koleksiyon(lar)da görünmektedir.

Basit öğe kaydını göster