Makalemiz Arap dili nahiv meselelerinden birisi olan ziyâdelik
kavramını ele almaktadır. Yapı ve anlam ilişki biçimlerinin en güzel
örneklerinin verildiği alanlardan birisi de ziyâdeliktir. Makalemiz bu
kavramın lügat ve terim manalarını, hangi ıstılâhların bu kavram yerine kullanıldığı bilgisini sunmaktadır. Ayrıca makalemiz genelde nahiv,
tefsîr, hadîs, belâgat âlimlerin bu kavrama bakış açılarını, özelde ise
Kur’an’da ziyâdelik var mıdır sorusuna verdikleri farklı cevapları içermektedir. Ziyâdelik, varlığı ile yokluğu arasında bir fark bulunmayan
gereksiz bir kelime fazlalığı değildir. Ziyâdelik, zayıf olan âmili kuvvetlendirmek, dilin belâgat yönünü öne çıkarmak için yapılır. Ziyâdelik, kelâmı süsleyerek ahengi sağlayan ve nahiv disiplininde yapı ile
anlam arası ilişkileri düzenleyen farklı bir edebî üslûp çeşididir. Makalemiz Kur’ân-ı Kerim’de ve Arap dilinde ziyâdelik konusunun İslâm’ın
ilk dönemlerinden sonra ortaya çıktığı, kavrama bakış açılarının farklılığının akidevî yönünün bulunmasından dolayı günümüze kadar çeşitli alanlarda ve zamanlarda tartışılmasına zemin hazırladığı gerçeğini göstermiştir. Bu tartışmaların sebepleri Arap dilinin kendine has
özelliklerinin tam olarak kavranamamasına, yapı ve anlam uyumunu
sağlamak ve manevî hikmetlere ulaşmak olduğunun idrak edilmemesine dayandırılmaktadır. İşte makalemizde Kur’ân-ı Kerim’de ziyâde
olduğu iddiâlarına karşılık yapılan reddiyeleri ve tepkileri mercek
altına alıp ulaşılan sonuçları irdeleyeceğiz. Kur’ân-ı Kerim’in hem
lafzî ve hem de teşriî yönden nasıl mu’cîz bir kitap olduğuna şahitlik
edilerek Arap dilinin güzelliklerinden olan ziyâdelik üslûbuna vurgu
yapılacaktır.
This paper deals with one of the terms of Arabic grammar
(nahw), ziyādah (excess). One of the areas where the best examples of
structure and meaning relationship styles are given is ziyādah. Our article
presents the lexicon and terminological meanings of this concept and the
terms that are used instead of this concept. In addition, this paper tries to
give the views of scholars from the fields of syntax, tafseer, hadith, rhetoric (balagha) and more specifically answers to the question of whether
there is ziyādah in the Quran or not. Ziyādah is not an unnecessary excess
of words that its existence and absence does not differ. Ziyādah is used to
strengthen the weak agent (āmil), and to highlight the rhetorical aspect
of the language. Ziyādah is a different type of literary style that decorates
the word, provides harmony, and regulates the relationships between
structure and meaning in the discipline of Arabic syntax. The issue of
ziyādah in the Quran and the Arabic language emerged after the first
periods of Islam, and the difference in the perspectives of the concept
has paved the way for discussion in various fields and times until today.
The reasons for these discussions are based on the inability to fully grasp
the peculiar features of the Arabic language, to see that the aim is the
harmony of structure and meaning and reaching the spiritual wisdom.
In the present study, I examine the rejections and reactions against the
understanding that there is no ziyādah in the Quran, together with their
results. By witnessing how the Quran is a miraculous book, both literally
and historically, I will emphasize on the method of ziyādah as one of the
beauty of Arabic language.
