Halkın ortak duygu, düĢünce ve bilgi birikimi ile oluĢan ve kalıplaĢan sözlü
gelenek ürünlerinin en kapsamlısı olan destanlar, milletlerin dünya görüĢü ve
felsefesini yansıtması özelliğiyle sağlam, köklü ve zengin bir temele sahiptir. Kazak
Türkleri de diğer Türk boy ve topluluklarında olduğu gibi zengin bir kültürel mirasa
sahiptir; bu mirasın en önemli varlığı ise destanlardır.
Bu çalıĢmada, Kazak bilim adamları tarafından her iki türün de
özelliklerine sahip olduğu için hem arkaik destan hem kahramanlık destanı kabul
edilen Muñlık-Zarlık destanının kahramanı Zarlık‘ın altın saçlı olmasından
hareketle, metin içinde yer alan diğer altın nesne ve unsurlar üzerinde durulmuĢtur.
Metinde öncelikle altın unsurunun geçtiği temel bölümlere yer verilmiĢtir. Daha
sonra simya, altına dönüĢtürme, altın madenin diğer madenlere göre üstün
tutulmasının sebepleri hakkında çeĢitli yazarların görüĢlerinden yola çıkılarak en
değerli ve soylu sayılan bu madenin destan kahramanına atfedilmesi konusunda bir
değerlendirme yapılmıĢtır
Epics, formed as a consequence of common feelings, thoughts and
knowledge of peoples and as the most comprehensive of the traditional oral products
reflect the perspectives and philosophy of a people and therefore have strong and
rich bases. Kazakh Turks, like all other Turkic clans, have a rich cultural heritage
the most important of which are the epics.
In this paper, setting off from the fact that the Zarlik, the protagonist of the
Muñlik- Zarlik epic has golden hair, golden objects and elements in the text have
been studied. The text is regarded by Kazakh scholars both an archaic and a heroic
epic, because it comprises of the elements of both. In the text, first, the main parts
about the golden objects have been studied. Secondly, information is given about the
articles of various scholars on alchemy, turning into gold, and why gold is regarded
superior to other mines. As a result it is discussed why gold, considered as the most
valuable and noble of mines is attested to a hero of an epic.
