Abstract:
The Hittites, who were on the stage of history as a political power in Anatolia between the 17th to 12th centuries B.C., shed light on the period they were in with various cuneiform documents they left behind. One of these subjects is the animals associated with the gods, the depiction of the god or thought to be in the entourage of the god. One of the animals whose relationship with the gods has not emerged is “the dog”. The dog has been used to soothe angry gods and has been used as a surrogate, as a protector of the patient, or as a means of purifying the patient in magic rituals directed by the underworld gods. huwaši stones; it is defined as an open air temple for god representation or god statues, and the dog-shaped huwaši stones are mentioned in the treaty texts. The figurines of the animals called god animals were included in the texts and a bronze dog figurine was mentioned, among the bronze vessels given as tribute to the goddess Išhara. At the same time, the dog was officially and religiously represented by officials under the title “Dog-men” (LÚMEŠ UR.GI7) for various ceremonies. In this study, the relationship between the dog and the gods will be examined according to the documents written in Hittite cuneiform. The use of the dog in the magic rituals directed to the gods, the place of the dog in the Hittite religious life and its reflections will be discussed.
M.Ö. 17-12. yüzyıllar arasında Anadolu’da siyasi bir güç olarak tarih sahnesinde yer alan Hititler, ardında bıraktıkları çivi yazılı belgeler ile çeşitli konularda dönemlerine ışık tutmuşlardır. Bu konulardan biri ise tanrı ve tanrılar ile ilişkilendirilen, tanrının tasviri ya da tanrının maiyetinde bulunduğu düşünülen hayvanlardır. Ancak tanrılar ile ilişkisi öne çıkmamış hayvanlardan birisi “köpek”tir. Köpek, genellikle yeraltı tanrılarına yöneltilen büyü ritüellerinde hastanın vekili, koruyucusu ya da öfkeli tanrıları yatıştırmada ve hastanın arındırılmasında aracı olarak kullanılmıştır. huwaši taşları; tanrının heykeli, tanrı temsili ya da tanrı heykelleri için açık hava tapınağı olarak tanımlanmış ve antlaşma metinlerinde köpek şekilli huwaši taşlarından söz edilmiştir. Tanrı hayvanı olarak adlandırılan hayvanların figürinleri metinlerde yer almış ve tanrıça İšhara için haraç olarak verilen bronz kaplar arasında bronzdan yapılmış bir köpek figürininden bahsedilmiştir. Aynı zamanda köpek, resmi ve dini anlamda “Köpek Adamlar” (LÚMEŠ UR.GI7) unvanıyla çeşitli törenlerde yer alan görevliler ile temsil edilmiştir. Bu çalışmada Hititçe çivi yazılı belgelere göre köpek ile tanrılar arasındaki ilişki incelenecektir. Tanrılara yöneltilen büyü ritüellerinde köpeğin kullanımı, Hitit dini hayatında köpeğin yeri ve bunun yansımaları ele alınacaktır.
