Demokrat Parti dönemi iktidar-muhalefet çekişmesinin bir ürünü: Nevşehir’in il, Kırşehir’in ilçe olması

Abstract

Nevşehir, Osmanlı Devleti’nin Lale Devri’nden Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarına kadar bir ilçe konumunda olmuştur. İdari taksimatta Niğde vilayetine bağlı kaza olarak anılan Nevşehir, cumhuriyetin ilanıyla birlikte tek parti iktidarı döneminde bu statüsünü devam ettirmiştir. 1950 yılında Demokrat Parti’nin iktidarı Cumhuriyet Halk Partisi’nden devralarak iktidar olması Nevşehir tarihi için bir dönüm noktası olmuştur. Demokrat Parti’nin söylemleri arasında en dikkat çekici olan “Demokrasi” ifadesi halkın bu partiden isteklerini de rahatlıkla dile getirmelerine ortam hazırlamıştır. Türkiye’de birçok bölgenin ve şehrin olduğu gibi Nevşehir’in de Demokrat Parti’den beklentisi çok olmuştur. Bu isteklerden en önemlisi Nevşehir’in kaza olmaktan çıkarılıp il statüsü kazandırılmasıydı. Demokrat Parti’nin iktidar olduğu 1950’li yılların başlarından itibaren il olma taleplerini çeşitli yollarla iletmeye çalışan Nevşehir’in bu isteği 1954 seçimlerinin hemen sonrasında gerçekleşmiştir. 2 Mayıs 1954 yılında yapılan seçimlerden sonra Kırşehir’de seçimleri Osman Bölükbaşı önderliğinde Demokrat Parti’nin içinden çıkan Cumhuriyetçi Millet Partisi’nin kazanması bu sürecin hızlanmasına yol açmıştır. Seçimlerden kısa süre sonra meclise sunulan kanun tasarısı ile başlayan Nevşehir’in il olma süreci Kırşehir’in kaza olarak Nevşehir’e bağlanmasıyla ülke gündeminde oldukça yer almıştır. Bu çalışmada, Demokrat Parti dönemi iktidar-muhalefet çekişmesi ekseninde bu süreçte yaşanan olaylar ve Nevşehir’in il oluşu ele alınmıştır.