Kur'an kıssalarının bazılarını tahlil eden Arapça bir makale
Kur’an bünyesinde 27’si peygamberlerle, 13’ü de diğer kişi ve
topluluklara ilgili olan toplam 40 farklı kıssa bulunur. Bu kıssaların
anlatıldığı ayetlerin sayısı, toplam Kur’an ayetlerinin dörtte birinden biraz
fazladır. Bu miktarın üçte bir, hatta üçte iki olduğunu söyleyenler de
vardır. Hz. Âdem’in yaratılışıyla başlayıp Hz. Muhammed’in doğumundan
hemen önce gerçekleşen Fil Vakası’na kadarki geniş bir aralıkta, insanlık
tarihine yönelik en sağlam bilgi kaynağı, Kur’an kıssalarıdır. Normal
edebî metinlerden çok farklı bir anlatım üslubu bulunan bu kıssaların
ortak teması, tevhid; ortak amacı da, dinleyicinin bunlardan ders
almasıdır. Kıssaların, Hz. Peygamber’in peygamberliğini ispat, anlatılan
güzellikleri görüp onlara rağbet etme, çirkinlikleri görüp onlardan
sakınma, yaşamda tesadüfün olmadığını ve her şeyin mutlak bir iradenin
meşietine göre yürüdüğünü görme, teselli olma/verme gibi yan amaçları
da vardır. Tüm bu amaçların gerçekleşmesi, kıssaların ilmî ve edebî
yönden tahlil edilmesine; onlardaki mesajların doğru şekilde
belirlenmesine bağlıdır. Kıssaları anlatan evrenin ve dillerin Yaratıcısı
olunca, onlarda çeşitli ilmî ve edebî inceliklerin olması kaçınılmazdır.
Kıssalarda, her okuyucunun fark edeceği açık mesajlar olduğu gibi;
Arapça, belagat, tefsir, siyer, hadis ve akaid ilimlerinin verileri ışığında
yapılacak tahlil ve analizler sonucu ulaşılabilecek kısmen kapalı mesajlar
da vardır. Dolayısıyla genel anlamda ilim erbabının özelde de Kur’an
yorumcularının Kur’an’da böylesine büyük bir yekûn tutan kıssaları özel
olarak ele alması ve güçleri yettiğince onlardaki detayları ortaya koyması
gerekir. Bu çalışma, hem açık hem de kısmen kapalı olan mesajların
ortaya çıkarılmasına yönelik bir denemedir. Benzer bir çalışmanın tüm
Kur’an kıssalarına uygulanması durumunda örneklik yapması
hedeflenmiştir.
There are totally 40 different stories in the Qur’an, 27 of which are
related with the prophets and 13 are related with other people and
communities. The number of the ayah’s in which these stories are related
is a bit more than quarter of the total number of ayah’s. Further more,
some tells that this proportion is one third or even two third. The most
reliable source for information regarding the history of humanity
beginning from the prophet Adam till the year of the elephant which is
just before the birth of the prophet Muhammad are Quranic stories. The
common theme of these stories which have a too much different style of
expression compared to regular literary texts is unity (tawheed) and
common aim is to give lessons to the audience. There are secondary
purposes of the stories such as proving the prophethood of the prophet
Muhammad, to encourage good deeds and to avoid bad deeds, to Show
that nothing is coincidental in the life and everything happens in
accordance with an absolute command, and to relieve pain. The
realization of all of these aims depend on anlayzing the stories literally
and scholarly, and defining the message given in them in a right way. It
is inevitable that there should be scientific and literary subtilities in them
as their narrator is the creator of the univese and the languages. In
stories, there are both open messages that every reader can pick it out
and also implicit messages that can be reached out only in the light of
the sciences such as Arabic language, rhetoric, prophetic biography,
tafseer, hadith and aqaid (doctrine). Thus, it is necessary for the people
of sciences in general and for the interpreters of the Quran in particular
to deal with those stories which add up to a huge portion of the Quran
with a special focus and to reveal the details of them as much as they
can. This study, is an attempt for revealing both the open messages and
implicit messages. It is aimed to be a sample for a similar study for all of
the Quranic stories.
