There are written and unpublished sources that can be used in Ottoman historical
researches. Among the written sources of Ottoman history, the Şer'iye Sicilleri has an
important place. Şer'iye Sicilleri provides information about the history of the
administrative unit to which it belongs, revealing both local differences and
achieving general determinations. On the other hand, Şer'iye Sicilleri also contains
rich information about the administrative, economic, social and cultural aspects of
settlements such as towns, accidents, banners they belong to. These historical
documents, which are regularly recorded, are now being used by city historians and
social researchers in particular.
The book, which is a working position, covers the dates of Hijri 1328-1333 / Miladi
1910-1915. The notebook consists of 298 pages, with 524 poses. Of these provisions,
518 are related to proxy, 3 are given to the service of another, 2 are related to
varicose veins, and 1 is related to work transfer. It appears that the working notebook
is close to the whole, and that there are provisions of proxy given in various matters.
"Social and Economic Life in Nevsehir by Number 8 Şer'iye Sicilin" consists of three
parts. In the first part, information about the temperaments of the kadi and shar'i is
given, the changes which they lived in the Tanzimat and after that are kept lighted
and XX. Nevşehir in the first quarter of the century will be tried to be introduced. In
the second part, the types of documents in the book will be introduced and evaluated
according to the topics. In the third part, based on the information in the book,
evaluations will be done to reveal the administrative, social and economic aspects of
Nevşehir. During the assessment, this information will be handled in turn, such as the
names of neighborhoods, villages and accidents at that time, the nicknames that
people used, the names of men and women that Muslims and non-Muslims used, the
foundations, and the professions in which people lived. This information is capable
of shedding light on the social and economic history of Nevşehir.
Osmanlı tarihi araştırmalarında kullanılabilecek yazılı ve yazısız kaynaklar
bulunmaktadır. Osmanlı tarihi yazılı kaynakları arasında Şer’iye Sicilleri’nin önemli
bir yeri vardır. Şer’iye Sicilleri, ait olduğu idari birimin tarihine ilişkin bilgilere
kaynaklık ederek hem yerel farklılıkları ortaya çıkarır hem de genel tespitlere
ulaşılmasını sağlar. Şer’iye Sicilleri diğer yandan ait oldukları kasaba, kaza, sancak
gibi yerleşim birimlerinin idarî, ekonomik, sosyal ve kültürel yönlerini aydınlatma
açısından da zengin bilgiler içerirler. Düzenli olarak kayıt altına alınan bu tarihi
belgeler günümüzde başta şehir tarihçileri olmak üzere sosyal araştırmacılar
tarafından da kullanılmaktadır.
Çalışma konumuz olan defter, Hicri 1328-1333 / Miladi 1910-1915 tarihleri arasını
kapsamaktadır. Defter 155 poz, 298 sayfadan oluşmakta olup, içerisinde 524 hüküm
barındırmaktadır. Bu hükümlerin, 518 tanesi vekâlet, 3 tanesi evladın başkasının
hizmetine verilmesi, 2 tanesi varis ve varise tespiti ve 1 tanesi ise iş devri ile
alakalıdır. Çalışılan defterin tamamına yakınının çeşitli konularda verilmiş vekâlet
hükümleri olduğu görülmektedir.
“8 Numaralı Şer’iye Siciline Göre Nevşehir’de Sosyal ve Ekonomik Hayat” adlı
çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, kadı ve şer’iye sicilleri ile ilgili
bilgiler verilmeye, Tanzimat ve sonrasında yaşadıkları değişime ışık tutulmaya ve
XX. yüzyılın ilk çeyreğindeki Nevşehir tanıtılmaya çalışılacaktır. İkinci bölümde,
defterin içeriğinde bulunan belge çeşitleri tanıtılıp, konularına göre
değerlendirilecektir. Üçüncü bölümde ise, defterin içerisindeki verilere dayanılarak
Nevşehir’in idarî, sosyal ve ekonomik yönü ortaya çıkarılmaya yönelik
değerlendirmeler yapılacaktır. Değerlendirme sırasında o dönemdeki mahalle, köy ve
kazaların isimleri, kişilerin kullanmış oldukları lakaplar, Müslüman ve
Gayrimüslimlerin kullanmış oldukları erkek ve kadın isimleri, vakıflar, insanların
geçimlerini sağladıkları meslekler gibi bu bilgiler sırasıyla ele alınacaktır. Bu
bilgiler, Nevşehir’in sosyal ve ekonomik tarihine ışık tutabilecek niteliktedir.
