Son yıllarda, yabancı dil eğitimi bağlamında, dilbilgisinden çok sözcük bilgisinin ön plana çıkmaya başlaması başka tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Bu tartışmalarda hem anadilde, hem de yabancı bir dil öğrenirken sözcük bilgisinin dilbilgisinden önce gelişmeye başlaması ve sözcük bilgisiyle gerçekleştirilebilecek iletişim davranışlarının, dilbilgisiyle gerçekleştirilebilecek iletişim davranışlarından daha fazla olması gibi sebepler pek çok tartışmanın ve çalışmanın konusu olmuştur. Sözcük bilgisiyle ilgili tartışmalarda sık sık gündeme gelen konulardan biri de hangi sözcüklerin öğrenilmeye değer, hangilerinin göz ardı edilebilecek olduğu ile ilgili konudur. Hedef sözcükler akademik bağlamlarda öğrenilmesi gerektiğinde ise durum daha da karmaşık hale gelebilmektedir. İlgili akademik alana göre mi, yoksa ortak bir bilimsel sözcük grubuna göre mi öğrenme stratejilerinin geliştirilmesi gerektiği eğitim süreci başlamadan ortaya konulmalıdır. Doğal olarak, bu tartışmalardan yabancı dil sınavları ve bu süreçlere dahil olan bireyler de etkilenmektedir. Bu çerçevede, ülkemizde yapılmış/yapılmakta olan İngilizce dil yeterlilik sınavlarından biri olan Üniversitelerarası Kurul Dil Sınavının (ÜDS) İngilizce bölümlerinde çıkan okuma parçalarının sözcük profillerinin belirlenmesi bu çalışmanın asıl amacıdır. Bu profilleri belirleyebilmek için 2006-2012 yılları arasında ve Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından farklı bilim alanlarına yönelik olarak yapılmış olan ÜDS sınavlarının İngilizce bölümlerinde sorulan okuma parçaları kullanılarak 44,674 sözcükten oluşan özgün bir derlem oluşturulmuştur. Bu derlem, araştırma sorusunun oluşturduğu çerçeveye uygun olarak, çevrimiçi bir veri tabanı olan Vocabprofile ve WordSmith yazılım paketi kullanılarak işlenmiştir. Sonuçlar, ilgili yazına paralel olarak, bu sınavlardaki okuma parçalarının sözcük profillerinin ortalama % 85 oranında tahmin edilebilir olduğunu göstermektedir. İlgili okuma parçalarında en sık geçen sözcükler incelendiğinde, bu örtüşmenin aynı zamanda sözcük seviyesinde de anlamlılık gösterdiği belirlenmiştir.
In the context of foreign language pedagogy, the foregrounding of
vocabulary in recent years, as opposed to grammar, has brought other
discussions with it. In these discussions, the development of lexicon
before grammar both in first language acquisition and foreign language
learning, and the fact that communication acts that can be carried out
merely depending on lexicon are far more than those that can be carried
out merely depending on grammar have been topics of concern. Another
topic of concern in these discussions is about determining the words that
are worth learning and the ones that can be ignored. When the target
words are to be learned in an academic context, this issue might become
even more complicated. Whether a learning program should be developed
by making selections according to a specific scientific domain or a more
general and a common scientific lexicon is to be decided on before the
beginning of any language teaching program. Naturally, not only foreign
language exam processes but also the individuals involved in them are
influenced from these discussions. In this context, the main aim of the
current study is to determine the vocabulary profiles of the reading
passages in one of the major language proficiency exams in Turkey,
Interuniversity Foreign Language Examination (UDS). In order to be able
to determine these profiles, a specialized corpus of 44,674 words was
compiled by using the reading passages in the UDS exams between the
years 2006 and 2012. In line with the research question, this corpus
was processed in an online database, Vocabprofile, and through
WordSmith, a software package for corpus-based studies. The results,
parallel with the related literature, revealed that vocabulary profiles of
the reading passages in UDS are actually predictable at about 85 %.
When the most frequent lexical items in the corpus were analyzed, it was
determined that this overlap was also valid at vocabulary level.
