Örgütsel ayrımcılık; ırk, yaş, cinsiyet, din, etnik köken, cinsel eğilim, obezite, fiziksel veya zihinsel engelli olma durumu gibi faktörlere dayalı bir ayrımcılık biçimdir. Çok sayıda çalışma istidamda ayrımcılık üzerinde etkili olan faktörleri inceleme konusu yapmıştır. Buna karşın, çok az sayıda çalışma örgütsel ayrımcılıkta cinsel eğilim, obezite, fiziksel veya zihinsel engelli olma durumu, politik görüş, milliyet, doğum, konuşulan dil ve diğer durumların etkileri üzerine yoğunlaşmıştır. Bu çalışma insan kaynakları yönetimi literatüründe bu konudaki araştırma eksikliğini ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, Dünya’da ve Türkiye’de örgütsel ayrımcılığın kaynakları ve türlerini incelemektir. Çalışmada ayrımcılık kavramı; iş gücü piyasasında ayrımcılık türleri; örgütsel ayrımcılık kavramı; cinsiyet, etnik köken, ırk, yaş, cinsel eğilim, din, engelli olma durumu, obezite gibi faktörlerden kaynaklanan örgütsel ayrımcılık türleri ele alınmaktadır. Araştırma bulguları; Avrupa Birliği ülkelerinin yanı sıra ABD, Japonya,
Çin, Güney Kore gibi ülkelere göre Türkiye’de cinsiyet, etnik köken, yaş ve dine dayalı ayrımcılığın daha fazla görüldüğünü ortaya koymuştur. Ayrımcılığın özellikle iş ortamında ücret, iş alma, eğitim ve terfi konularında yoğunlaştığı görülmektedir. Literatür ve çeşitli kurumların istatistiksel bulguları incelendiğinde; Türkiye’de en fazla cinsiyet ve etnik kökene dayalı ayrımcılığın vuku bulduğu tespiti yapılabilir. Bu iki ayrımcılık türünü yaşa dayalı ayrımcılık ve engellilere yönelik ayrımcılık türü izlemektedir. Buna karşın Türk işgücü piyasasında cinsel eğilim nedeniyle yapılan ayrımcılık, obezlere yönelik ayrımcılık ve ırka dayalı ayrımcılık konusunda genel işgücüne yönelik yeterli veri olmadığından gerçekçi bir tespit yapmak mümkün değildir. Öte yandan, işgücüne yönelik ayrımcılık literatürü incelendiğinde Türkiye’de mezhep farklılığı nedeniyle dine dayalı ayrımcılık yapıldığı konusunda çok sayıda somut vaka söz konusudur. Türkiye’de insan kaynakları yönetimi perspektifi ile işgücüne yönelik yapılan ayrımcılık konusunda sınırlı düzeyde önlem alındığı söylenebilir. İşgücü piyasalarında ve örgütlerde ayrımcılığı önlemek için gerekli caydırıcı yasal düzenlemelerin çıkarılması ve uluslararası çalışma örgütünün sözleşmelerine uyulması gerekmektedir. Son olarak çalışmanın bazı kısıtları olduğu vurgulanmış ve gelecekte istihdamda ayrımcılık konusunda araştırma yapacak olanlara bazı önerilerde bulunulmuştur
Organizational discrimination is a form of discrimination based on the factors such as race, age, gender, religion, ethnic
origins, sexual orientation, obesity, physical or mental disability. Numerous studies have investigated the factors affecting on
employment discrimination. However, few studies have focused on the effects of sexual orientation, obesity, physical or mental
disability, political opinion, national origin, birth or other status in organizational discrimination. This study aims to eliminate the
lack of research on this subject in human resource management literature. The goal of the study is to investigate the types an the
sources of organizational discrimination in the World and Turkey. In study, types of discrimination in labor market, the concept
of organizational discrimination, organizational discrimination based on factors such as gender, ethnic origin, age, sexual
orientation, religious, disability and obesity are discussed. According to the findings of the research, it showed that compared to
the United States, Japan, China, Korea as well as European Union Countries, discrimination based on gender, ethnic origin, age
and religious are seen more in Turkey. Particularly, the types of discrimination had focused on in the job processes such as hiring,
wage, job training and promotion. When literature and statistical findings of some institutions and organizations analyzed, it
determined that discrimination based on gender and ethnic origin had occurred more in Turkey. Subsequently, the two types of
discrimination are followed by discrimination based on age and disability discrimination. However, it is difficult to make a realistic
determination due to insufficient data related to discrimination based on sexual orientation, obesity discrimination and racial
discrimination in Turkish labor markets. On the other hand, when discrimination literature towards labor examined, there are
many concrete cases related to religious discrimination due to observance differences in Turkey. It is required to come into force
deterrent legislative regulations and enforce the contracts of International Labour Organization in order to prevent discrimination
in Turkish labor markets and Turkish business. Finally, it is emphasized that the study has some limitations and suggestions are
included about the researches to be done related to discrimination in the future.
