Gülşehir'in bir değeri "Silahdar (Karavezir) Seyyid Mehmet Paşa" hayatı ve eserleri

Abstract

Gülşehir'de 1735 yılında dünyaya gelen Silahdar Seyyid Mehmet Paşa, XVIII. yüzyıl Osmanlı sadrazamlarından biridir. Küçük yaşta İstanbul'a gelip zekası ve başarısı sayesinde sadrazamlığa kadar yükselmesi takdir edilecek bir durumdur. Sadrazam olmasıyla birlikte devlet içindeki faaliyetleri ve ıslahatları, dış siyasette Avrupalı devletlere karşı başarılı politikaları gibi durumlardan dolayı Silahdar Seyyid Mehmet Paşa, I. Abdülhamid tarafından övgüyle bahsedilen birisi olmuştur. Başarılı bir devlet adamı olmasına karşın iki yıla yakın kısa süren bir sadaret hayatı, onun hakkındaki çalışmalarının yetersiz kalmasına neden olmuştur. Bu araştırmada Silahdar Seyyid Mehmet Paşa'nın Anadolu'dan saray mutfağına, saray mutfağından sadrazamlığa ve sadrazamlıkla beraber Osmanlı devlet yönetimindeki gelişmeleri anlatılarak hakkında bilinmeyenler ortaya koymaya çalışıldı. Çalışmada Silahdar Seyyid Mehmet Paşa ile ilgili öncelikle Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nden edinilen belgelerle birlikte bu alanda çalışma yapılmış eserlerden yararlanıldı. Çalışma toplamda üç bölümde ele alındı. Giriş bölümünde Silahdar Seyyid Mehmet Paşa ile ilgili yararlanılan kaynaklardan, birinci bölümde Silahdar Seyyid Mehmet Paşa'nın hayatı ve İstanbul'daki faaliyetleri (sadrazamlığa kadar olan süre) ile I. Abdülhamid dönemi, ikinci bölümde Silahdar Seyyid Mehmet Paşa'nın devlet yönetimindeki etkisini ve onun sadrazam olduğu dönemde gerçekleşen iç ve dış gelişmelerle birlikte ıslahat hareketlerini, üçüncü ve son bölümde ise Silahdar Seyyid Mehmet Paşa'nın eserleri (hayratı ve vakıfları) anlatılarak sonuç bölümüyle çalışma tamamlanmıştır. Çalışmada Silahdar Seyyid Mehmet Paşa ile ilgili "Seyyid, Silahdar, Karavezir" gibi farklı isimler ya da ünvanlar kullanılmasının nedeni bulunduğu konumun değişmesinden kaynaklanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Karavezir, I. Abdülhamid, Sadrazam, Silahdar, Seyyid, Vakfiye, Islahat, Gülşehir.

Silahdar Seyyid Mehmet Pasha, who was born in 1735 in Gülşehir, XVIII. century Ottoman Grand Vizier is one of the. Intelligence and success at a young age due to come to Istanbul to rise to the Grand Vizier, is a condition that will be appreciated . With that of Grand Vizier and reform of activities within the state, foreign policy, European states due to conditions such as Seyyid successful policy against Silahdar Seyyid Mehmet Pasha, I. Abdülhamid has been praised by someone. Despite a successful statesman close to two years in a short life, about his work has led to inadequate. In this study, Silahdar Seyyid Mehmet Pasha from Anatolia to the palace kitchen, from the palace kitchens with the Grand Vizier and his grand vizier of the Ottoman Empire improvements in the management has attempted to put unknowns about explaining. Working with Silahdar Seyyid Mehmet Pasha with the documents received from the Prime Ministry Ottoman Archives related primarily work in this area has benefited from the works done. The study enrolled a total of three parts. In the introduction Seyyid Mehmet related benefited from the sources , in the first chapter of Silahdar Seyyid Mehmet's life and activities in Istanbul (the grand vizier of up period) and I.Abdülhamid period, in the second part of Seyyid Mehmet's state-run impact and his grand vizier at the time realized the interior and reform movements with external developments, third and last section of the works of Sayyid Mehmet Pasha (charities and foundations) explaining the conclusion of the work was completed. Working with Seyyid Mehmet Pasha "Seyyid, Silahdar, Karavezir" as the reason for using different names or titles of the change is due to the location. Key words: Karavezir, I. Abdulhamid, the Grand Vizier, Silahdar, Seyyid, Foundation Charter, reform, Gülşehir.