Âşık Bayramî Yaşar Polat'ın âşıklık geleneği içindeki yeri

Abstract

Âşıklık geleneğinin Anadolu sahasındaki başlangıcı 15. yüzyıla kadar gitmekle birlikte, bu gelenek, kendisini besleyen ozan baksı geleneğinin dönüşümüyle oluştuğu ve onun bir devamı sayılabileceği düşünülmüştür. Bu yüzyıldan günümüze kadar âşıklık geleneği, âşık adı verilen sanatçılar tarafından temsil edilmiş, kültürel etmenlerin farklılaşmasıyla özü aynı kalmak üzere değişerek günümüze ulaşmıştır. Bu çalışmada âşıklık geleneğinin bir temsilcisi olarak düşünülen Âşık Bayramî Yaşar Polat?ın hayatı, sanatı ve şiirleri hakkında bilgi verilip âşıklık geleneği içindeki yeri belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın amacı, Âşık Bayramî Yaşar Polat?ın gelenek içinde gücü, temsil yeteneği, sanat ve icra özelliklerinin tespiti ve değerlendirilmesinin yanında icra ettiği şiirlerinin kaydedilerek kaybolmasının engellenmesidir. Bu bağlamda hazırlanan bu çalışmanın inceleme kısmı beş bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın giriş bölümünde konu, amaç, araştırmanın niteliği ve gerekçesi, kuramsal çerçevesi ve yöntemi hakkında bilgi verilmiş; âşıklık geleneğinin oluşumu ve tarihi seyri aktarılmış ve âşıklık geleneği üzerine yapılan çalışmalar değişik yönleriyle tartışılmıştır. Çalışmanın inceleme bölümlerinde Âşık Bayramî Yaşar Polat?ın doğumundan itibaren hayatı ile ilgili kimlik ve aile bilgilerine yer verilmiş, âşıklığını hazırlayan etmenler ve âşıklık geleneği içindeki yeri hakkında bilgi verilmiştir. Ardından aşığın şiirlerinin şekil yapısı üzerinde durularak, dil, üslup ve anlatım özellikleri açıklanmış, kelime kadrosu ve muhteva özellikleri incelenmiştir. Sonuç bölümünde Âşık Bayramî Yaşar Polat?ın şiirleri üzerine yapılan incelemelerden yola çıkarak onun gelenek içindeki yeri ve geleneğe katkıları tespit edilmiş, âşıklık geleneğinin günümüzdeki değişim ve dönüşümleri hakkında söz konusu âşıktan hareketle değerlendirmelere gidilmiştir. Ekler bölümünde ise âşığa ait birkaç fotoğrafa ve âşıklığı boyunca kazandığı ödüllerin fotoğraflarına yer verilmiştir. Derleme sonucu yazıya geçirilen şiirler hece ölçülerine ve ilk dörtlüğünün son dizesindeki son harfe göre bir tasnife tâbi tutup alfabetik sıraya uygun olarak şiirler bölümünde toplu halde verilmiştir.

The beginning of minstrelsy tradition reaches up to 15. Century and this tradition is thought to be as a continuation of ``poet and baskı?? tradition. Up to now minstrelsy which is performed by artists called minstrel, has been changed with the effects of changing cultural elements. In this research, it is stated to specify the position of Minstrel Bayramı Yaşar Polat in the tradition and as a representative of this tradition some information about his life, art and poems are provided. Beside the protection of his poetry by recording, the aim of this research is to define and analyze the power of Minstrel Bayrami in the tradition, his art, and ability of representation. In this context, research has five major parts. In the introduction part, information about subject, aim, characteristics of the research, theoretical frame and method is given then formation of this tradition and its historical background is provided. Also some researches based upon minstrelsy tradition are discussed. In the analyzing part some information about Minstrel Bayrami Polat?s life starting with his birth and his family background, factors that pushes him to be an minstrel. After that we analyzed the word list, content and his language while analyzing physical structure of his poets. In conclusion part, with reference to Minstrel Bayrami Polat and his position in minstrelsy tradition, this paper provides some analysis about the changes and formations in the tradition. At the attachments section there are some pictures of minstrel and his awards. The compiled poems are given in total and alphabetically classified in accordance with syllabic meter and the last letter in the fourth row.