Azerbaycan masallarının Türkiye Türkçesine aktarılması ve aktarma sorunları

Abstract

Oğuz grubu Türk lehçelerinden olan Türkiye Türkçesi ile Azerbaycan Türkçesi arasında aktarmaların yapılması, Türk dünyası için söz konusu olması gereken kültür bağının kuvvetlenmesi adına gerekmektedir. Bir toplumun geleceği olan yeni neslin yetişme sürecinde önemli işleve sahip masallar bu bakımdan önemli bir rol üstlenmektedir. Çalışmamızda, Azerbaycan folklorunda önemli bir yeri olan ve çocukların hayal dünyasını etkileyen masalları Türkiye Türkçesine aktarırken karşılaştığımız aktarma sorunları üzerinde durmayı amaçladık.Ana hatlarıyla Azerbaycan masalları; hayvan masalları, sihirli masallar ve sosyal hayat masalları olarak ayrılmaktadır. Biz bu çalışmamızda sihirli masallardan seçtiğimiz on masalı Türkiye Türkçesine aktararak aktarma sorunlarını incelemeye çalıştık.Çalışmamız giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Bunun haricinde atasözleri ve deyimler sözlüğü, dizin, atasözleri ve deyimler dizini de çalışmamızda yer almaktadır.Çalışmamız sonucunda aktarma işinin sanıldığı kadar kolay olmadığı, gramer unsurlarının yanında, masal türüne ait özelliklerin yanı sıra kültürel özelliklerin, masalın sözlü kültür ürünü olmasının ve yalancı eş değer kelimelerin her iki lehçe arasında yapılan aktarmayı biraz daha zorlaştırdığı düşüncesi oluştu. Ancak bütün bu zorluklara rağmen Türk dünyasındaki birliğin korunması amacıyla eğitici bir değeri olan masalların ve diğer türdeki eserlerin karşılıklı olarak aktarılması gerektiği düşüncesindeyiz.

The translation of between Turkey Turkish, that belongs to a Oghuz dialect, and Azerbaijan Turkish is necessary to strengthen essential culture connection in Turkish world. Folk tales that have an important function in the process of upbringing rising generation, play an important role in this respect. In this research we aimed to focus on quotation problems while translating folk tales which have an important position in Azerbaijan folklore and affecting children?s dream world greatly.Essentially Azerbaijan folk tales grouped as; animal folk tales, magical folk tales and social life folk tales. In this research we selected ten folk tales from magical folk tales. We tried to search quotation problems while translating these ten folk tales into turkey Turkish.Our research consists of introduction and three parts. Additionally, index, proverbs and idioms dictionary and proverbs and idioms index also take place in our study.At the end of this thesis we notice that translation is not as easy as known and we reach an opinion that grammar components, in addition to the features of folk tale cultural features, the product of verbal culture, folk tales, and foreign synonym words make things a bit difficult. Although all these difficulties we think that it is essential to translate educative folk tale and other kinds of literary works mutually so as to protect the unity in Turkish world.