Sürdürülebilir gastronomi kapsamında Türk aşçıların yapay yiyeceklere bakış açısı

Abstract

Sürdürülebilir gastronomi kavramı, çevresel ve sosyal sorumlulukları temel alarak yerel ve mevsimsel ürünlerin kullanımını teşvik ederken, yapay yiyecekler ileri teknolojilerle gıda üretimini dönüştürmektedir. Sürdürülebilir gastronomi ve yapay yiyeceklerin birleşimi, gıda sektöründe önemli bir değişim potansiyeline işaret etmektedir. Bu iki yaklaşım birlikte gelecekte çevresel ve besinsel açıdan sürdürülebilir bir gıda sistemi için umut vadeden bir perspektif sunmaktadır. Bu çalışma, sürdürülebilir gastronomi ve yapay yiyecekler konularına odaklanarak, gastronomi disiplini içindeki sürdürülebilirlik ve yapay yiyecekler arasındaki karmaşık ilişkiye dair araştırmaya katılan Türk aşçıların tutumlarına kapsamlı bir bakış açısı sunmayı amaçlamaktadır. Yapay yiyecekler kavramının literatürde multidisipliner bir yaklaşımla incelendiği ve beslenme, gıda endüstrisi, gıda güvenliği, regülasyon ve teknolojik inovasyon kapsamında ele alındığı görülmektedir. Sürdürülebilir gastronomi bakış açısıyla ele alınan araştırmanın az sayıda olması nedeniyle, yapay yiyeceklerin farklı açılardan ele alınarak, günümüzdeki ve gelecekteki önemine dair bir çerçeve ortaya koymak ve araştırmaya katılan Türk aşçıların yapay yiyeceklere yönelik bakış açısını anlamak bu çalışmanın önemini oluşturmaktadır. Nitel bir araştırma olarak tasarlanan bu çalışmada veri toplama yöntemi olarak Türk aşçılar arasından seçilen ve toplam 20 kişiyle gerçekleştirilen yarı-yapılandırılmış mülakatlardan yararlanılmıştır. Elde edilen veriler, nitel analiz yazılım programlarından biri olan MAXQDA aracılığıyla analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında, içerik analizinden elde edilen bulgular doğrultusunda yapay yiyeceklerin sürdürülebilirlikte avantajlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra, yapay yiyeceklerin insan sağlığı açısından zararlı olduğu, ancak araştırmaya katılan Türk aşçıların yapay yiyeceklerin gelecekte açlığı ve beslenmeyi olumlu etkileyeceğini düşündüklerine dair önemli çıkarımlar elde edilmiştir. Araştırmanın bulguları, gıda sektöründe geleceğe yönelik politika oluşturma ve uygulamalara rehberlik edebilir niteliktedir. Bu bağlamda, sürdürülebilir gastronomi ve yapay yiyecekler arasındaki ilişkinin derinlemesine anlaşılması, geleceğin gıda sistemlerinin şekillendirilmesinde kritik bir rol oynayacaktır.

The concept of sustainable gastronomy promotes the use of local and seasonal products while emphasizing environmental and social responsibilities, whereas artificial foods transform food production through advanced technologies. The combination of sustainable gastronomy and artificial foods signifies significant potential for change within the food sector. Together, these two approaches offer a promising perspective for a sustainable food system both environmentally and nutritionally in the future. This study aims to provide a comprehensive perspective on the attitudes of Turkish chefs participating in research on the complex relationship between sustainability and artificial foods within the discipline of gastronomy. The literature review reveals a multidisciplinary approach to the concept of artificial foods, addressing nutrition, the food industry, food safety, regulations, and technological innovation. Given the limited number of studies examining artificial foods from a sustainable gastronomy perspective, this research aims to frame the importance of artificial foods from various angles and to understand the attitudes of Turkish chefs towards artificial foods. Designed as a qualitative study, data were collected through semi-structured interviews conducted with a total of 20 Turkish chefs. The collected data were analyzed using MAXQDA, a qualitative analysis software program. The findings of the study suggest that artificial foods offer advantages in sustainability according to the results obtained from content analysis. Additionally, significant insights were obtained regarding the perception of artificial foods by Turkish chefs, who believe that artificial foods will positively impact hunger and nutrition in the future despite concerns about their harmful effects on human health. The findings of this research can guide future policy-making and practices in the food sector. Therefore, a comprehensive understanding of the relationship between sustainable gastronomy and artificial foods will play a critical role in shaping future food systems.