Trafiğin yoğun olduğu bölgelerdeki ağır metal kirliliklerinin izlenmesinde, ıhlamur ağacı (Tilia tomentosa)'nın biyomonitor olarak kullanılabilirliği

Abstract

Özellikle kentsel alanlardaki nüfusun artmasıyla oluşan hava kirliliği, insan sağlığını tehdit eden bir sorun haline gelmiştir. Çevredeki konsantrasyonları sürekli artan ve doğada bozulmadan uzun süre kalabilen ağır metaller, canlılar için büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Canlı yapısında biyobirikime neden olmalarından dolayı ağır metal konsantrasyonunun tespiti oldukça önemlidir. Bununla birlikte, trafiğin yoğun olduğu bölgelerdeki canlılar, egzoz dumanına maruz kalmaktadır ve bu durum canlıların sağlığını önemli ölçüde olumsuz yönde etkilemektedir. Bu çalışmada Ankara ilindeki trafiğin yoğun olduğu bölgeler belirlenerek, bu bölgelerde yetişen Ihlamur ağaçlarının biyomonitor özelliği araştırılmıştır. Cd, Cr, Co, Zn, Ar, Fe, Pb, Ni, Cu ve Mn elementlerinin derişimleri ICP-MS cihazı kullanılarak tespit edilmiştir. Elde edilen ölçüm sonuçlarındaki farklılıklar ANOVA testi kullanılarak yorumlanmıştır. Verilere göre toprak, yaprak, dal ve çiçekteki en yüksek ağır metal değerlerinin, trafik yoğunluğunun en fazla olduğu alanlarda olduğu belirlenmiştir. Bu durum Tilia tomentosa'nın trafik kaynaklı kirliliğin belirlenmesinde biyomonitor olarak kullanılabilme potansiyeli olduğunu göstermektedir

The airspace, especially with the teams in the outer parts, has become a character that threatens human conditions. Heavy metals, the concentrations of which are constantly increasing in the environment and can remain in nature for a long time without determination, pose a greate threat to living things. In addition, the determination of heavy metal concentration is very important because it causes bioaccumulation in the living structure. However, living things in areas with heavy traffic are exposed to exhaust fumes and this has a significant negative impact on the Health of living things. In our study, the regions with heavy traffic in Ankara were determined and the biomonitoring properties of linden trees grown in these regions were investigated. Concentrations of Cd, Cr, Co, Zn, Ar, Fe, Pb, Ni, Cu and Mn elements were determined using ICP-MS device. The differences in the measurement results obtained were interpreted using the ANOVA test. According to the results, it was determined that the highest heavy metal values in soil, leaves, branches and flowers were in the areas with the highest traffic density. This shows that Tilia tomentosa has the potential to be used as a biomonitor in the determination of traffic induced pollution.