Fen öğretiminde kullanılan ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarına yönelik sınıf öğretmeni adaylarının değerlendirilmesi

Abstract

İlköğretim kademesinde küçük yaşlardan itibaren verilmeye başlanan fen bilimleri dersi öğrencilerin, doğanın farkında olan, teknoloji ile doğayı uyum içinde kullanıp bilimin gelişimine katkı sağlayan, çevre, toplum ve birey ilişkisini kurabilen, sorgulama, bilimsel bilgiye ulaşma ve araştırma becerilerini edinmiş fen okuryazarı bireyler yetiştirilmesini amaç edinmektedir. Fen bilimleri öğretimi sürecinde çağımızın gerektirdiği amaçları gerçekleştirmek üzere kullanılan çeşitli öğretim yöntem ve tekniklerinin yanında bireyi tüm yönleriyle değerlendirilmeye olanak sağlayan ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarının kullanılması, bunun için de sınıf öğretmenlerinin gerekli donanıma ve becerilere sahip olarak yetişmeleri gerekmektedir. Bu yüzden üniversitelerde öğrenim görmüş olan sınıf öğretmeni adaylarının ölçme ve değerlendirme yaklaşımları hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi önemli görülmektedir. Araştırma nitel desen kullanılarak yürütülmüş, nitel araştırma yöntemlerinden olan durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 eğitim öğretim yılında, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sınıf Eğitimi Ana Bilim Dalında son sınıfta öğrenim görmüş olan sınıf öğretmeni adayları oluşturmaktadır. Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretiminde kullanılan ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarına yönelik değerlendirilmesi amacıyla yapılan bu araştırmada görüşme yöntemi ile veriler toplanmıştır. Araştırma kapsamında öğretmen adaylarından yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilen veriler içerik analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda elde edilen kavramlardan kodlar oluşturularak kategorize edilmiştir ve araştırma verileri frekansları ile birlikte tablolar şeklinde sunulmuştur. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının eğitim öğretim sürecinde ölçme ve değerlendirmeyi gerekli bulduğu, alternatif ölçme ve değerlendirmenin sürecin değerlendirilmesinde daha etkili olduğunu belirttikleri saptanmıştır. Sınıf öğretmeni adaylarına göre kalıcı ve anlamlı öğrenmeleri gerçekleştirmek amacıyla fen bilimleri dersi konularında alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerinin kullanmasının uygun olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının daha çok alternatif ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarını kullanmayı tercih edecekleri; kullanılabilecek alternatif ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarının kavram haritası, portfolyo, yapılandırılmış grid, zihin haritası ve tanılayıcı dallanmış ağaç olduğu belirlenmiştir.

Science lecture, which is started to be taught by primary school level, aims to educate people from a very young age as individuals aware of nature, contributing to the advancement of science through using nature and the technology in collaboration, who can establish the relationships between individual, society and environment, acquiring the skills of inquiry, research and gaining the ability to access information. So as to realize these goals required by our age, not only the use of various teaching methods and techniques in the science teaching process, but also assessment and evaluation approaches allowing the individual to be evaluated in all aspects should also be used, in order to achieve this, classroom teachers need to be trained with the necessary equipment and skills. Therefore, it is important to determine of primary school preservice teachers, studying at universities, for assessment and evaluation approaches. The research was carried out through using a qualitative design, and the case study design, one of the qualitative research methods, was used. The study group of the research consists of primary school preservice teachers studying in their last year at Division of Classroom Education at Nevşehir Hacı Bektaş Veli University in the academic year of 2020-2021. Within the current study, the data were collected through interview, which was conducted to examine in depth of primary school preservice teachers for assessment and evaluation approaches used in science teaching. Within the scope of the research, the data obtained from the pre-service teachers through the semi-structured interview form were analyzed via the content analysis method. Codes were created and categorized from the concepts obtained as a result of the analysis, and the research data were presented in the form of tables with their frequencies. As a result of the research, it has been determined that the preservice teachers found measurement and evaluation necessary in the education process and stated that alternative measurement and evaluation were more effective in the evaluation of the process. According to the primary school preservice teachers, it has been determined that it is appropriate to use alternative measurement and evaluation techniques in science subjects in the science teaching process to realize permanent and meaningful learning. It has been determined that pre-service teachers will mostly prefer to use alternative assessment and evaluation approaches, and the alternative assessment and evaluation approaches that can be used are concept map, portfolio, structured grid, mind map and diagnostic branched tree.