Hitit metinlerinde geçen gıštúg üzerine bazı değerlendirmeler

Abstract

Hitit ülkesinde ağaçlara büyük bir önem verilmiştir. Ağaçlardan elde edilen ürünlerin yanı sıra, çeşitli ilaçların yapımında da ağaç yapraklarından faydalanılmıştır. Şüphesiz bu nedenlerden dolayı, ağaç konusu kanun maddelerinde de yer almış ve herhangi bir ağaca zarar verilmesi veya onun sökülmesi durumunda, zarara yol açan kişi cezalandırılmıştır. Hititlerde ağaçların manevi önemleri de vardır. Özellikle ritüel ve bayram metinlerinde bu durum karşımıza çıkmaktadır. Hitit belgelerinde birçok ağaç türü bulunmaktadır. Bunlardan birisi, GIŠTÚG olarak adlandırılmaktadır. Hitit metinlerinde geçen Sümerce GIŠTÚG sözcüğü, şimşir ağacı anlamındadır. Ritüel, bayram, kült, envanter gibi farklı türden metinlerde belgelenmiştir. Ritüel esnasında kralın ritüeli gerçekleştirdiği yer, şimşir ağaçlarının bulunduğu orman olmakla birlikte; şimşir ağacından elde edilen birçok farklı nesne bulunmaktadır. Bu nesnelerden bazıları ritüellerde kullanılmakta ve manevi bir değer taşımaktadır.

Trees were given great importance in the Hittite realm. In addition to products obtained from trees, tree leaves were also used in the production of various medicines. Undoubtedly, for these reasons, the subject of trees is also included in the articles of law and in case of any tree being damaged or uprooted, the person who caused the damage is punished. Among the Hittites, trees also had spiritual significance. This is especially true in ritual and festival texts. There are many types of trees in Hittite documents. One of them is called GIŠTÚG. The Sumerian word GIŠTÚG in Hittite texts means boxwood. It is documented in different kinds of texts such as rituals, festivals, cults, inventories. During the ritual, the place where the king performed the ritual is the forest with boxwood trees; there are many different objects made from boxwood. Some of these objects are used in rituals and have a spiritual value.