Batı Trakya Türk halk kültüründe mitolojik sayılar

Abstract

It is believed that some mysterious numbers counter different objects, thoughts concepts, the elements those include and load different faiths starting from mythological period to the present day. Those kind of numbers differ from culture to culture, society to society, region to region in different meanings. Of being similar themes in different mythologies, myths of the people lived in very different time and places to carry similar meanings and similar cultural functions of the repeated images is called "archetype". Some special meanings in Western Thrace Turkish folk culture is installed and blessed in considered numbers such as "three", "four", "five", "seven", "nine", "forty" those are common. Some of them dating back to the mythological period, while some have been won mysterious meaning throughout history, different cultures and beliefs. These numbers are important in terms of showing acceptable behaviors, and spread of Turkish culture in the Western Thrace. In this paper, first of all, mythological meanings of numbers of “three", "four", "seven", "nine", "forty" will be described as seen in the folk culture of the Turks in Western Thrace. And secondly, by comparing and analysing these mythological and mysterious numbers, it is aimed to show deepnes of originity of Turkish culture in Western Thrace.

Karşıladıkları nesneler, düşündürdükleri kavramlar, yüklendikleri inanç unsurları sebebiyle, mitolojik dönemden günümüze kadar, sayıların gizemli olduklarına inanılır. Sayılar, her kültür ve toplumda farklı anlamlar kazanmakla birlikte, dünyada ortak olan anlamlar da taşırlar. Farklı mitolojilerde benzer temaların bulunmasına, birbirlerinden çok farklı zaman ve mekânlarda yaşamış halkların mitlerinde tekrarlanan belirgin imajların benzer anlamlar taşımasına ve benzer kültür işlevleri görmesine “arketip” adı verilir. Batı Trakya halk kültüründe özel anlamlar yüklenen ve kutlu sayılan sayılar arasında “üç”, “dört”, “beş”, “yedi”, “dokuz”, “kırk” yaygındır. Bir kısmı mitolojik döneme kadar uzanan, bir kısmı da tarih boyunca kazanılan değişik kültür ve inançlara dayanan bu sayılarla ilgili Batı Trakya Türkleri arasında yaşayan kabul ve davranışların ortaya çıkarılması Türk kültürünün yayılma alanlarını göstermesi bakımından da önem taşımaktadır. Bu makalede, Batı Trakya Türk halk kültüründe görülen “üç”, “dört”, “yedi”, “dokuz”, “kırk” sayılarına yüklenen mitolojik anlamların tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Bu sayıların Türk mitolojisi ve halk kültürü ürünlerindeki anlamlarının karşılaştırılması sonucu Batı Trakya’da yaşayan Türklerin kültür kökenlerinin mitolojik döneme kadar uzandığı ortaya çıkarılmış olacaktır.