Ticari açıklık ve CO2 emisyonu arasındaki ilişki: Türkiye örneği

Abstract

Ekonomik faaliyetlere dayalı sera gazları dünya genelinde artış göstermektedir. Bu artışın nedenleri arasında ekonomik büyüme, fosil yakıt kullanımını, kentleşme ve küreselleşme yer almaktadır. Küreselleşmenin hız kazanması ile birlikte ülkeler arasındaki ticaret hacmi artmaktadır. Daha fazla mal üretimi ve tüketimi, CO2 emisyonlarını artırmakta, ülkelerde çevre sorunlarını gündeme getirmektedir. Bu nedenle ticari açıklık ve CO2 emisyonu arasındaki ilişki hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler için önemini koruyan bir konudur. Bu çalışmada, Türkiye’de 1960-2014 dönemi için CO2 emisyonu ve ticari açıklık arasında uzun dönemli ilişki olup olmadığı analiz edilmiştir. Çalışmada imalat sanayi ve inşaattan kaynaklanan CO2 emisyonu, mal ve hizmet ihracatı, mal ve hizmet ithalatı değişkenleri kullanılmıştır. Değişkenlerin durağanlık düzeyleri Fourier durağanlık testi (Fourier KPSS), Fourier ADF birim kök testi, ADF birim kök testi ve Phillips-Perron birim kök testi kullanılarak test edilmiştir. Değişkenler arasındaki eşbütünleşme ilişkisi Fouirer eşbütünleşme test kullanılarak incelenmiştir. Çalışma sonucunda Türkiye’de değişkenler arasında uzun dönemli ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. CO2 emisyonu ihracattan negatif, ithalattan ise pozitif olarak etkilenmektedir. Ancak katsayılar istatistiksel olarak anlamsız bulunmuştur.