Elektronik bono ve çek ile kambiyo senetlerinde değişen özellikler

Abstract

Kambiyo senetleri içerisinde bono ve çek, ticaret hayatında son derece sık kullanılan iki türü oluşturmaktadır. Anılan senetler kambiyo senetleri olarak adlandırdığımız senet grubuna ilişkin ortak özellikleri bünyesinde barındırmaktadır. Yani soyut nitelikte ve kanunen emre yazılı olarak kabul edilen, ciro yoluyla tedavül eden, senetten dolayı herhangi bir şekilde borç altına girenlerin sorumluluklarının birbirinden bağımsız olduğu ve para alacağı içeren senetlerdir. Çek daha çok bir ödeme aracı niteliğine sahipken, bono ise bir kredi aracı işlevi görmekte ve fakat ileri tarihli (vadeli) çek uygulamasıyla çekler de esasında kredi aracı olarak çoğu zaman ticaret hayatında kullanılmaktadır. Bir taraftan da günümüzde dijitalleşmeye doğru hızla yönelme ve sadece ekonomik boyutta değil, hayatın tüm alanlarında kendisini hissettiren teknolojik gelişmeler yaşanmakta ve bu durum fiziki kağıda bağlı klasik ticari senetlerin yanında elektronik olanlarının da piyasaya çıkmasına neden olmaktadır. İşte elektronik çek ve bono da bu anlamda ülkemizde yasal düzenlemeye kavuşturulması çok yakın zamanda beklenen iki elektronik ticari senet türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Ticaret Bakanlığı bu bağlamda Elektronik Çek ve Bono Kanun Teklifi hazırlayarak bu hususa ilişkin önemli bir adım atmıştır. Böylelikle ticaret hayatında zaten çok önemli yeri olan bu iki kambiyo senedinin hem günümüz teknolojsiyle uyumlu hale getirilmesi, hem kayıt dışılığın ve sahteciliğin önlenmesi ve tüm işlemlerin elektronik ortamda yapılmasına binaen ticaret hayatı için vazgeçilmez olan hızlılık hedeflenmektedir.