Türkiye turizm talebi: Panel çekim modeli

Abstract

Turizm sektörünün Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde büyüme, istihdam ve döviz kazancı kaynağı olma potansiyeli dolayısıyla etkin ve rekabetçi olmasının önemi giderek artmaktadır. Bu bağlamda ekonomi içerisinde sektörün aldığı pay ve ülkenin potansiyeli nispetinde turizm sektörünün geliştirilmesi ve istikrarının sağlanması gerekmektedir. Bu çalışma turizm sektöründe talebi etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçlamakta ve elde edilen bulgulara göre turizm sektöründe performansın geliştirilmesini sağlayacak politika önerilerinde bulunmaktadır. 2008Ç1-2018Ç3 dönemi verileri kullanılarak 69 ülkeden Türkiye'ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı ile kaynak ve hedef ülke (Türkiye) GSYİH düzeyi, TÜFE düzeyi, kaynak ve hedef ülke arası uzaklık, döviz kuru ve bir önceki döneme ait turist sayısı arasındaki ilişkinin yönü ve şiddeti panel çekim modeli ile analiz edilmiştir. TÜFE ve ülkeler arası uzaklık Türkiye'ye yönelik turizm akımlarını olumsuz etkilemekteyken, Türkiye'nin ve kaynak ülkenin GSYİH düzeyi, döviz kuru ve bir önceki dönem ziyaretçi sayısı turizm akımlarını olumlu etkilemektedir. Turizm talebi üzerinde en belirgin etkiye sahip değişkenler TÜFE ve hedef ülkenin GSYİH düzeyi olarak tespit edilmiştir.

Due to its contributions to economic growth, employment, foreign exchange gains, etc., especially in developing countries like Turkey., the importance of being effective and competitive for tourism sector is continuously increasing. At this context, taking its relative share and potential into consideration, this sector needs to be developed and stabilized. This paper aims to determine the factors affecting the demand in the tourism sector and proposes policies that will improve the performance in the tourism sector according to the findings. The relation between origin and destination countries' GDP and CPI, the distance between origin and destination countries, exchange rate and the number of foreign visitors coming to Turkey from the 69 countries analyzed by panel gravity model. According to empirical findings, tourism flow toward Turkey is adversly affected by CPI and the distance between the countries, while it is positively related with the GDP level of Turkey and the origin country, exchange rate, and one period lagged number of visitors.