Çevre eğitimi dersinde yaratıcı drama uygulamalarının empati becerisini geliştirmesine etkisinin öğretmen adayları tarafından değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı çevre eğitimi dersinde yaratıcı drama uygulamalarının empati becerisini geliştirmesine etkisinin öğretmen adayları tarafından değerlendirilmesidir. Ayrıca bu çalışmada öğretmen adaylarının çevresinde bulunan varlıklarla empati kurması ve doğanın dilini öğrenmesi amaçlanmıştır. Empati en bilinen tanımıyla kişinin kendisini bir başkasının yerine koymasıdır. Empati becerisinin kazanılması sürecinde yaparak yaşayarak, deneyimleyerek ve role bürünerek oluşturulacak ortamların etkisi yadsınamaz. Bu doğrultuda çevre eğitimi dersi içerisinden konular seçilmiştir. Çevreyle öğretmen adaylarının empati kurması, farkındalık sağlaması, çevreye karşı duyarlılığın oluşması ve insan dışındaki varlıklarla empati kurma becerisine katkı sağlaması amaçlanmış ve bu süreç yaratıcı drama yöntemi kullanılarak planlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi 2018-2019 eğitim-öğretim yılında ikinci sınıfta öğrenim gören çevre eğitimi dersi alan 23 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması modeliyle yürütülmüştür. Veri toplama sürecinde birden fazla veri toplama aracı kullanılmıştır. Bunlar açık uçlu soru formu, katılımcı günlükleri, araştırmacı günlüğü, öğrenci gruplarının yapmış oldukları el ürünleridir. Elde edilen veriler içerik analizi ve betimsel analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Günlükler içerik analiziyle, açık uçlu soru formu ise betimsel analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Çevre eğitimi dersinden seçilen konularla beş hafta süren ve yaratıcı drama yöntemi kullanılan planlar hazırlanmıştır. Drama yöntemiyle planlanmış çevre eğitiminden seçilen konuların yer aldığı, derslere başlamadan önce öğretmen adaylarına açık uçlu soru formları uygulanmıştır. Beş haftalık sürecin sonunda da öğretmen adaylarına aynı açık uçlu soru formu uygulanmıştır. Her dersin sonunda hem araştırmacı hem de öğretmen adayları günlük tutmuştur. Araştırmanın sonucunda, drama yöntemiyle işlenen derslerin sonunda öğretmen adaylarının canlı bir varlıkla empati kurmaya çalıştıkları, doğada bulunan herhangi bir varlığın yerine kendilerini koyabilmeyi denedikleri, sadece insanlarla değil hayvanlarla ve bitkilerle de empati kurma noktasında farkındalık kazandıkları ve empati becerilerinin gelişmesini olumlu etkilediği ortaya çıkmıştır. Ayrıca yaratıcı drama yöntemiyle işlenen derslerden öğretmen adaylarının keyif aldığı, mutlu oldukları ve çevreyle ilgili konularda dersten önce yeterince empati kurmadıkları ve bu farkındalığı derslerden sonra sağladıkları gözlemlenmiştir. Sürece katılan öğretmen adaylarının hepsi sürecin sonunda geleneksel yöntemlerle değil yaratıcı drama yöntemiyle ders işlemeyi tercih ettiklerini belirtmiştir.

The aim of this study is to evaluation of effect of creative drama practıses on the development of empathy skill by teacher candidetes in environmental education lesson. Empathy is putting oneself in someone else's shoes. In the process of gaining empathy skills, the effect of the environments created by doing, experiencing and taking on a role cannot be denied. In addition, in this study, it was aimed to empathize with the living beings around and learn the language of nature. In this context, topics were chosen from the environmental education lesson. It was aimed to make teacher candidates empathize with the environment, raise awareness, create sensitivity to the environment and contribute to the ability to empathize with non-human beings and this process was planned using the creative drama method. The study group of the research consists of 23 teacher candidates who take the second grade environmental education course at Nevşehir Hacı Bektaş Veli University in the 2018-2019 academic year. The study was conducted with the action research model, one of the qualitative research methods. In the data collection process, more than one data collection tools were used. Open-ended question form, participant diaries, handmade products made by student groups, researcher diary were used as data collection tools. The obtained data were analyzed using content analysis and descriptive analysis method. The diaries were analyzed by content analysis, and the open-ended question form was analyzed using descriptive analysis method. The plans lasting five weeks and using creative drama method were prepared with the topics chosen from the environmental education course. Before starting the lessons planned with the drama method, open-ended question forms were applied to the prospective teachers. At the end of the five-week process, the same open-ended question form was applied to prospective teachers. At the end of each lesson, both the researcher and the teacher candidates kept a diary. As a result of the research; At the end of the lessons taught with the drama method, the teacher candidates try to empathize with a living being and gain awareness in terms of empathy not only with humans but also with animals and plants, and that it positively affects the development of the empathy skills. Also, it was observed that the lessons taught with the creative drama method, the teacher candidates enjoyed themselves, were happy and did not empathize before the lesson on environmental issues and gained this awareness after the lessons. All of the pre-service teachers who participated in the process stated that they preferred to teach with creative drama method rather than traditional methods at the end of the process.