Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Tanısı Almış Bireylere Verilen İnhaler İlaç Eğitiminin Öz-Bakım Gücü Ve Öz-Yeterlilik Düzeyine Etkisi

Abstract

Araştırma, KOAH tanısı almış bireylere verilen inhaler ilaç kullanma eğitiminin öz-bakım gücü ve öz-yeterlilik düzeyine etkisini belirlemek amacıyla randomize kontrollü deneysel çalışmadır. Çalışma 01.11.2017-01.05.2018 tarihleri arasında göğüs hastalıkları servislerinde yatan 34 müdahale ve 33 kontrol grubu olmak üzere toplam 67 hasta oluşturmuştur. Veriler; anket formu, KOAH Öz-Etkililik Ölçeği, Öz Bakım Gücü Ölçeği, Medical Research Council (MRC) Dispne Skalası ve Modifiye Borg Dispne Skalası ile toplanmıştır. Çalışmada etik kurul onayı, bireylerden bilgilendirilmiş gönüllü olur ve kurum izni alınmıştır. Müdahale grubundaki bireylere inhaler ilaç kullanma eğitimi verilmiştir. Müdahale ve kontrol grubundaki bireylerin ara izlem ve son izlemleri yapılmıştır. Verilerin değerlendirmesinde bağımsız örneklerde t testi, tek yönlü varyans analizi Pearson korelasyon analizi, Ki-kare, Friedman ve Mann Whitney U testleri ile Bonferroni testi kullanılmıştır. Müdahale grubundaki bireylerdeson izlemde kontrolgrubuna göre dispne skorlarında önemli bir azalma görülmüştür (p<0.05). Ayrıca müdahale grubundaki bireylerin KOAH Öz-Etkililik ölçeği tüm alt boyut skorları ve öz bakım gücü ölçeği toplam puan ortalamalarında anlamlı bir artış belirlenmiştir (p<0.05). Çalışma sonucunda, KOAH'lı bireylere verilen planlı inhaler eğitiminin; dispne düzeyini azalttığı, öz etkililik ve öz bakım gücünü artırdığı belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda hemşirelerin inhaler ilaç kullanan hastalara, planlı inhaler eğitimi vermeleri ve düzenli aralıklarla tekrarlamaları önerilmektedir.

The study was conducted as randomized controlled experimental study in order to determine the effect of inhaler drug training on self-care agency and self-competencelevel. This study was completed at 01.11.2017-01.05.2018 with a total of 67 patients (34 interventions and 33 control groups) who were hospitalized in chest diseases unit. The data was collected through questionnaire, COPD self-efficacy scale, self-care agency scale, medical research council (MRC) dyspnoea scale and modified Borg dyspnoea scale. In this study ethics committee approval, informed voluntary consent from individuals and institution permit was obtained.Individuals in the intervention group were trained on how to use the inhaler drugs. interim monitoring, last monitoring was made on the individuals in the intervention and control group.In the evaluation of the data T test, single direction variance analysis, Pearson correlation analysis, Chi-square, Friedman and Mann Whitney U tests and Bonferroni test were used. In comparisons There was a significant decrease in dyspnoea scores (MRC dyspnoea scale, BORG dyspnoea scale) at the last monitoring in the intervention group compared to the control group (p <0.05). In addition, a significant increase was found in the mean scores of all lower dimension scores of the COPD self-efficacy scale and the total score of the self-care agency scale (p <0.05). As a result of the study, it was determined that the planned inhaler training given to individuals with COPD reduced dyspnoea status but increased self-efficacy levels and self-care agency. In line with these results, it is recommended that nurses give planned inhaler training to those who are using inhaler drugs and repeat these trainings at regular intervals.