Hastanede Çalışan Evli Kadınlarda Alt Üriner Sistem Semptomlarının Prevalansı Ve Etkileyen Risk Faktörleri

Abstract

Bu araştırma, hastanede çalışan evli kadınlarda alt üriner sistem semptomları (AÜSS)'nın prevalansını ve bunu etkileyen risk faktörlerinin belirlenmesi amacıyla kesitsel ve tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, 12.02.2017-22.10.2017 tarihleri arasında Nevşehir Devlet Hastanesi'nde aktif olarak görev yapan 365 evli kadın personel oluşturmuştur. Araştırmada örneklem seçimine gidilmemiş, evrenin %78.3'üne (271) ulaşılmıştır. Araştırmanın verileri, "Veri Toplama Formu" ve "Bristol Kadın Alt Üriner Sistem Semptomları Soru Formu (BKAÜSS-SF)" ile toplanmıştır. Araştırmanın uygulamasına, Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Etik Kurul'undan onay ve Nevşehir İl Sağlık Müdürlüğü'ne bağlı Nevşehir Devlet Hastanesi'nden gerekli izinler alındıktan sonra başlanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistikler, Cronbach Alpha, Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis testi ve post hoc analizi kullanılmıştır. Araştırmamızda kadınlarda depolama, boşaltım ve üriner inkontinans semptomlarını içeren en az bir AÜSS'nın prevalansı %94.8 olarak belirlenmiştir. Kadınlarda depolama, boşaltım, üriner inkontinans (Üİ), seksüel fonksiyon ve yaşam kalitesi ile ilgili semptomların görülme sıklığı sırasıyla %62.9, %40.2, %43.9, %18.5 ve %67.9 olduğu bulunmuştur. Yapılan istatistiksel değerlendirmede; kadınların BKAÜSS-SF'dan alınan genel puan ortancalarının anlamlı olarak 40 yaş ve üzerinde olanlarda ve 21 yıldan uzun süren çalışanlarda fazla, 24.9 kg/m2 beden kütle indeksine sahip olanlarda ve çalıştığı birimlerde 2 yıldan az görev yapanlarda daha az olduğu saptanmıştır (p<0.05). Hiç gebelik geçirmeyen, çalışmanın yapıldığı dönemde gebe olmayan, sezaryenle doğum yapan, iri bebek doğumu ve 24 saatten uzun süren doğum eylemi olmayan, önceki gebeliğinde ve doğumlarından sonra Üİ'ı olmayan kadınların olanlara göre BKAÜSS-SF'dan alınan genel puan ortancalarının istatistiki açıdan anlamlı olarak düşük olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). anne ve/veya kız kardeşinde Üİ ve kabızlık şikayeti olan ve sigarayı bırakan kadınların BKAÜSS-SF'dan aldıkları genel puan ortancalarının istatistikti açıdan anlamlı olarak daha yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.05). Kegel egzersizleri yapmayanların, AÜSS nedeniyle hekime tedavi için başvuran ve tedavi alanların BKAÜSS-SF'dan alınan genel puan ortancalarının anlamlı olarak daha fazla olduğu saptanmıştır (p<0.05). Boşaltım alışkanlıklarını kötü olduğunu düşünen ve günde 7 kez ve üzerinde idrar yapan kadınların BKAÜSS-SF'dan alınan genel puan ortancalarının anlamlı olarak daha düşük olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Sonuç olarak, araştırmamızda hastanede çalışan kadınlarda AÜSS'nın yüksek oranda görüldüğü saptanmış olup, onların sağlıklı mesane alışkanlıklarını kazanmaları için farkındalıklarının artırılması, risk faktörlerini azaltan önlemlerin alınması ve çalışma ortamından kaynaklanan problemlere yönelik olarak gerekli düzenlemelerinin yapılması önerilmektedir.

The aim of this cross-sectional and descriptive study was to determine the prevalence and risk factors of lower urinary tract symptoms (LUTS) in the female staff of a hospital. The study universe consisted of 365 married female staff who were actively working at the Nevşehir State Hospital between 12.02.2017 and 22.10.2017. Sampling was not performed for the study and it was possible to access 78.3% (271) of the study universe. The study data were collected using the "Data Collection Form" and the "Bristol Female Lower Urinary Tract Symptoms Questionnaire (BFLUTS)". The study was started after consent was obtained from the Hacı Bektaş Veli University Ethics Committee and the necessary permissions from the Nevşehir State Hospital under the administration of the Nevşehir Province Health Directorate. Descriptive statistics, Cronbach Alpha, the Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis tests and post hoc analysis were used for data evaluation. The prevalence of at least one LUTS including storage, voiding and urinary incontinence symptoms was 94.8% in the women. The rates of symptoms related to storage, voiding, urinary incontinence (UI), sexual function and quality of life in the women were 62.9%, 40.2%, 43.9%, 18.5% and 67.9%, respectively. The statistical evaluation revealed that the median BFLUTS general score of the females was higher in women aged 40 or more and those who had worked for more than 21 years, lower in women who had a body mass index below 24.9 kg/m2 and who had worked less than 2 years at their current unit of employment (p<0.05). The median BFLUTS general scores of women who had never been pregnant, were not pregnant during the study period, who had given birth by caesarean section, had not delivered a large baby, had not experienced labor for over 24 hours, and who had not experienced UI during their previous pregnancy and after birth were statistically significantly lower than the opposite groups (p<0.05). The median BFLUTS general scores were found to be statistically significantly higher in women with UI in themselves and/or a sister, who had stopped smoking, who complained of constipation (p<0.05). The median BFLUTS general scores were determined significantly more to be in women who had seen a physician and been treated for LUTS and who did not perform Kegel exercises (p<0.05). The median BFLUTS general score was found to be statistically significantly lower in women who believed their voiding behavior was problematic and urinated 7 times or more per day (p<0.05). In conclusion, we found that there was a high incidence of LUTS in women working at the hospital and recommend increasing awareness, taking measures to decrease risk factors and making the necessary arrangements as regards any problems originating from the work environment so that healthy bladder habits can be encouraged.