Şahinefendi (Nevşehir) ve yakın çevresini etkileyen kaya düşmelerinin değerlendirilmesi

Abstract

Kapadokya bölgesinde tarihi, kültürel ve doğal miraslar da olduğu gibi birçok yerleşim yeri de kaya düşmelerinden etkilenmektedir. Bu durum sosyal hayatı olumsuz bir şekilde etkileyebilmektedir. Bundan dolayı kaya düşmelerinde süreci etkileyen parametrelerin ve oluş mekanizmalarının belirlenmesi bölgenin en önemli mühendislik jeolojisi sorunlarından biridir. Bu çalışmanın amacı Ürgüp ilçesinin Şahinefendi köyünde meydana gelen kaya düşmelerinin değerlendirilmesidir. Çalışma alanının mühendislik jeolojisi karakteristiklerini belirlemek için bir dizi laboratuvar ve arazi çalışması gerçekleştirilmiş olup, bu kapsamda arazi testleri, süreksizlik tanımlamaları, şev geometrisinin belirlenmesi ve haritalama çalışmaları yapılmıştır. Daha sonra ilgili yazılımlar kullanılarak kinematik ve 7 farklı kesit üzerinde Rocfall 6.0 yazılımı kullanılarak 2-boyutlu kaya düşme analizleri gerçekleştirilmiştir. Simülasyonlardan elde edilen durma mesafelerine göre Kaymaklı yolu ve yola yakın olan altı adet yığma yapı olası kaya düşmelerinin tehdidi altındadır. Çalışma alanında daha önceden açılan iki adet hendek bulunmaktadır. Yapılan çalışma sonucunda iki hendeğin kendilerinden beklenen performansı yerine getiremediği ortaya koyulmuş olup, hendeklerin olası kaya düşmelerini önleyebilmesi için iyileştirilmesinin gerektiği belirlenmiştir.

Many settlements area are threatened by rockfalls in Cappadocia region as well as many historical, cultural and natural heritages. This situation can affect the social life in negative way. Thus, determining occurrence mechanisms and factors affecting the process of the rockfalls is one of the most important engineering geological problems in the region. The purpose of this study is evaluating the rockfalls which are occurred in the Şahinefendi village (Ürgüp) and its vicinity. For this aim, laboratory and field works (i.e. identifying the discontinuity, in-situ tests, identifying the slope geometry and additional mapping etc.) were carried out for determination the engineering geological characteristic in the study area. Furthermore, kinematic and 2D rockfall simulation analyses were carried out using by geotechnical software. 2D rockfall analyses were performed in seven topographic sections using by Rocfall 6.0. Based on the run out distance which is obtained from 2D rock fall analysis, the Kaymaklı road and six masonry structures which are close to road are at risk of rockfall. In the study area, two ditches were built to prevent the rockfall disaster. The results of the rockfall analysis showed that these two ditches did not perform the expected performance. Therefore, the ditches need to be improved to prevent rockfalls disaster.