Uluslararası inşaat projelerinde taşeron seçimi için karar kriterleri

Abstract

Düşük kaliteli taşeronlar tarafından yürütülen uluslararası bir inşaat projesi, çoğunlukla zaman ve masraf aşımlarına, yeniden işlere, çatışmalara ve müşterilerin memnuniyetsizliğine yol açmaktadır. Bu nedenle, bu makale, uluslararası inşaat projelerinde taşeron seçimi kriterleri üzerinde yapılmış bir çalışmayı sunmaktadır. Bu amaca yönelik olarak, Türk Müteahhitler Birliği üyesi olan 96 inşaat firmasına derinlemesine bir anket uygulanmıştır. Sonuçlar, ankete katılan kişilerin algılanan önemini ortaya çıkarmak için kullanılan sıralama yöntemi ile analiz edilmiştir. Tercihleri bir anket ile değerlendirmek üyelik değerlerini bulanık bir değişkene atamak için kullanılabilir olduğundan, alt yüklenici seçim kriterleri ve aşamaları için bulanık önem ağırlıkları ve sıralamaları elde edilmiştir. Bu bağlamda, üç aşamalı kavramsal bir seçim prosedürü, özel ölçütleri ile birlikte, önerilmiştir. Sonuçta, ilk aşama olarak ön-seçim, sırasıyla genel ve benzer proje tecrübesi, geçmişte beraber çalışılması, kişisel ilişkinin varlığı, mevcut ve muhtemel iş yükü, saygınlık, geçmiş projelerdeki hukuki davalar, geçmiş projelerdeki performans düzeyi, finansal kapasite, merkez ofisten uzaklık, geçmişteki iş güvenliği performansı gibi on kriterden oluşur. Müzakere aşaması, iletişim düzeyi, güvenilirlik, sorunlara çabuk yanıt verebilirlik, projeyi kavrama, özverili çalışma, proje için duyulan istek, kalite algılaması gibi yedi kriter içermektedir. Son olarak, son seçim aşaması ödeme planı, teklif fiyatı, işgücü, teknik personel, ekipman, alt yüklenici çalıştırma yüzdesi, gecikme tazminatı miktarı gibi yedi kriteri içerir. Sonuç olarak, bu çalışma, inşaat sektöründeki araştırma ve uygulamaları, araştırmacıların, endüstriyel uygulayıcıların ve müteahhitlik organizasyonlarının bakış açısından sunmak için önemli bir potansiyele sahiptir.

An international construction project executed by poor-quality subcontractors leads mostly to time and cost overruns, reworks, conflicts, and dissatisfaction of customers. Therefore, this paper presents a study of subcontractor selection criteria in international construction projects. Toward this aim, an in-depth survey was administered to 96 construction firms which are members of Turkish Contractors Association. Results were analyzed through the rank ordering method used for eliciting the respondents’ perceived importance. Since assessing preferences by a questionnaire can be employed to assign membership values to a fuzzy variable, fuzzy importance weights as well as their rankings were obtained for subcontractor selection criteria and stages. In this regard, a three-step conceptual selection procedure with their specific criteria was proposed. As a result, as the first stage, shortlisting is composed of ten criteria such as past experience, past performance, formal relationship, financial strength, workload, safety records, reputation, litigation history, personal relationship, and home office location, respectively. The negotiation stage contains seven criteria such as knowledge of project, reliability, selfless attitudes, ability to solve problems, enthusiasm for the project, quality awareness, and level of communication, respectively. Lastly, the final selection stage includes seven criteria such as price, technical personnel, labor, equipment, payment plan, amount of subcontracting, and amount of compensation for delay, respectively. Consequently, this study has a considerable potential to present research and practical implications from the perspective of researchers, industrial practitioners, and contracting organizations in construction.