Anadolu neolitiğinde görülen mimari ögelerin seramik form ve yüzeylerdeki izdüşümleri

Abstract

İnsanoğlunun geçmişinde dönem dönem birçok kültür ortaya çıkmıştır. Bu kültürler günümüz yaşantısına evrensel boyutta etkiler yaratmıştır. Devrim niteliğinde olan Neolitik Dönem günümüze kadar etkili olmuştur. Neolitik Dönem MÖ 10500 - 7000 yılları arasında süregelen evrim sonucunda gelişmiştir. Bu dönemde insanların geçim ve yaşam tarzı köklü değişimlere uğrayarak günümüz uygarlığın alt yapısını oluşturmuştur. Bu uygarlığın en önemli özelliği göçebe hayattan yerleşik hayata, avcı ve toplayıcılıktan besin üretimine ve hayvancılığa geçiş yapmasıdır. Birçok teşkilatlanma, uzmanlaşma, sanat, zanaat ve mimarinin alt yapısının oluştuğu bir önemli bir dönemdir. Bu tez çalışması kapsamında çalışmanın ilk bölümünde Neolitik Dönem ve Anadolu’daki Neolitik Dönem genel olarak incelenmiş ve Anadolu’daki Neolitik Dönem yerleşim merkezleri olan; Çayönü, Göbekli Tepe, Nevali Çöri, Aşıklı Höyük, Cafer Höyük, Çatal Höyük, Köşk Höyük, Kuruçay, Hacılar, Can Hasan, Erbaba, Yumuktepe, Gözlükule ve Fikirtepe Höyükleri konumu, araştırma tarihçesi ve kültür özellikleri bakımından bilgiler verilmiştir. Neolitik Dönem Mimarisi ve Mimari Ögeleri genel olarak araştırılmış ve Anadolu’daki Neolitik Dönem yerleşim merkezlerinin mimari yapıları incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde Anadolu Neolitiği Mimarisinin dikdörtgen planlı düz damlı, tek veya üst üste kurulan çok katlı mimari yapılardan esinlenerek sarı şamotlu çamur ve beyaz creaton çamuru ile kişisel uygulamalar yapılmış ve yorumlanmıştır.