Erlik'ten Şökli Melik’e Türk destanlarında düşman unsurlar ve Dede Korkut Boylarında kâfirler

Abstract

Dede Korkut Destanları epope vasfı kazanmış Türk destanından biridir. Destanın bu niteliği Türk Anlatı Geleneğinin de zirvesi olması yanında Türk Dünyasının birçok bölgesinde anlatılmasıyla da ilgilidir. Dede Korkut'u değerli kılan bir diğer yönü de bünyesinde birçok tarihi ve mitolojik unsurları barındırmasıdır. Eser, bugüne kadar birçok cephesiyle tah-. lil edilse de eserde Oğuz Beylerinin düşmanları olarak anlatılan tipler hakkında detaylı araştırmalar yapılmamış; yapılan araştırmalarda da bu tiplerin hep tarihle bağı üzerinde durulmuştur. Bu makalede, Dede Korkut Destanlarında geçen düşman tipler, bunların adları ve bu unsurlar etrafında teşekkül eden vakaların motif yapısı, düşman erkek've kadınlarının tipolojik özellikleri ele alınacak; bu yolla destanın tarihi tabakaları tespitine katkıda bulunulacak, anlatı geleneğinin mekân ve zaman şartlarına nasıl uyum sağladığı gösterilmeye çalışılacaktır.

From Erlik to Şökli Melik Elements of Enemies in Tuks Epics and the non-Muslim in the Book of Dede Korkut Dede Korkut epics is one of the Turkish epics which has been describe as epopee. That feature is not only told a lot of reigons of turkish world but also is amyl being of head of tradation of Turkish story in the book of Dede Korkut. The other factor that Dede Korkut is valuble becasuse it contains a lof of historical and mythological elements in this structure. . Despite of the work has been analysed a lot of regards until today that it hasn't been done detailed resarches about type of enemies Oğuz Boys in this work; it has been dwelled upon historical relation. In this study, we will make contact types of enemies, names of enemies, motif structures of events, typologic characteristics of men and woman of enemies in the Epics of Dede Korkut; thus it will have been contributed on fixing of historical class of the Epic, we will try to show how to custom of story-telling adapts to place and time conditions.