Türkiye Cumhuriyeti tarihi

Abstract

Bilindiği gibi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Dersi, üniversitelerimizin fa-külte ve yüksekokullarının bütün bölümlerinde zorunlu olarak okutulmaktadır. Bu dersin en önemli amaçlarından birisi Türk gençliğine, yakın tarihte olup bitenlere ışık tutarak, doğru kararlar almasını sağlamaktır. Bu amaçla Cumhuriyetin 10. Yılında (20 Haziran 1933) Darülfünun bünyesinde bir “İnkılâp Tarihi Enstitüsü” açılmıştır. Üni-versite reformu ile birlikte, Darülfünun İstanbul Üniversitesi’ne dönüştürülmüş; 4 Mart 1934’te dönemin Milli Eğitim Bakanı Yusuf Hikmet Bayur’un verdiği konfe-ransla başlayan “İnkılâp Tarihi” dersi, 20 Mart 1934’te de Başbakan İsmet İnönü ta-rafından Ankara’da verilmiştir. Ayrıca dersin okutulmaya başlandığı ilk yıllarda, Türk Devrim sürecinin lider kadrosu arasında yer alan, cumhuriyetin kuruluşuna ta-nıklık etmiş, dönemin önemli isimlerinden Yusuf Kemal Tengirşek, Mahmut Esat Bozkurt ve Recep Peker de bu dersin verilmesi görevini üstlenmişlerdir. İlk defa İstanbul Üniversitesi bünyesinde verilmeye başlanan bu dersin daha sonra sorumluluğu 15 Nisan 1942’de 4204 sayılı kanunla, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’ne bağlı olarak kurulan “Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü’ne verilmiştir. Dersin adı “İnkılâp Tarihi ve Türkiye Cumhuriyeti’ne dönüştürülerek, fa-külte ve yüksekokullarda baraj dersi niteliği kazanmıştır. Derslerin ilk başlarda kon-ferans biçiminde verilmesi tasarlanmış; ders canlı olarak radyo tarafından yayınlan-mış; ayrıca o tarihlerde çıkan gazetelerin kimilerinde, derslerde ele alınan konuların metinleri yayınlanmıştır. 27 Mayıs 1960’tan sonraki süreçte; “Türk İnkılâp Tarihi ve Türkiye Cumhuri-yeti” dersi, 20 Mart 1968’de “Türk Devrim Tarihi” olarak değiştirilmiştir. Dersin müf-redatında yapılan değişiklikle birlikte ders, bütün fakültelerde iki sömestr, yükseko-kullarda ise bir yıl süreyle okutulmaya başlanmıştır. 12 Eylül 1980’den sonra Devrim sözcüğü İnkılâp olarak değiştirilmiş, süreç içinde dersin adı “Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi” olarak düzenlenmiştir. 6.11.1981 tarih ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 4. ve 5. maddeleri uyarınca “Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi” dersi tüm üniversitelerde okutulmaktadır. 2547 sayılı Yük-seköğretim Kanunu’nun 4. maddesine göre yükseköğretimin amaçlarından ilki; öğ-rencilerin “Atatürk inkılâpları ve ilkeleri doğrultusunda Atatürk milliyetçiliğine bağlı” olarak yetiştirilmelerini sağlamaktır. Bu amaca ulaşmak için, aynı yasanın 5. maddesinde yükseköğretim kurumlarında okutulması gereken zorunlu dersler ara-sında Türk Dili ve yabancı dilin yanı sıra Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi dersine de yer verilmiştir. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi dersi, yalnızca Türkiye’nin yakın tarihini ele alan bir ders niteliğinde olmayıp aynı zamanda Mustafa Kemal Atatürk’ün önderlik ettiği Türk Devrimi’nin düşünsel temellerini genç kuşaklara aktarabilmeyi amaçlayan bir içeriğe sahiptir. Dersin müfredatı, YÖK tarafından belirlenmekte ve bu doğrultuda, bütün üniversitelerde tek bir birimin sorumluluk, denetim ve planlamasında yürütül-mektedir. Kitabın III. bölümü Öğr. Gör. Ahmet KORKMAZ tarafından hazırlanmış olup; Mondros Ateşkes Antlaşması'nın Ardından Milli Mücadelenin Başlaması, Kuvayi Milliye'nin Doğuşu, Yararlı ve Zararlı Cemiyetlerin Ortaya Çıkışı, Genelge ve Kong-reler, Misakı Milli Kararları, Başkent İstanbul'un İşgali ve Mebusan Meclisi'nin Da-ğıtılması konularını içermektedir. Kitabın IV. bölümü yine Öğr. Gör. Ahmet KORKMAZ tarafından hazırlanmış olup; TBMM'nin Açılışı ve Yeni Türk Devleti'nin Kuruluşu, TBMM'ye Karşı Çıkan İsyanlar, TBMM'nin İsyanlara Karşı Önlemleri, Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan Sonra İtilaf Devletlerinin Türkiye Üzerindeki Yeni Emelleri, Sevr Barış Antlaşması, Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler ve Antlaşmalar ve Lozan Barış Konferansı konuların-dan oluşmaktadır.Haftada iki saatlik ders müfredatı içerisinde elbette her bilgiyi verebilmek mümkün değildir. Bu kitap içerik olarak üniversite öğrencilerinin temel olarak bilmesi gereken bilgileri içermekle beraber daha sonra girecekleri sınavlarda da yardımcı ola-caktır. MİLLİ MÜCADELE VE TÜRKİYE CUMHURİYETİ TARİHİ adını verdiği-miz bu kitapta konular ele alınırken milletimizin birlik ve beraberliğine ve Türkiye Cumhuriyeti’nin bölünmez bütünlüğüne vurgu yapılmıştır. Ayrıca Millî Müca-dele’nin lideri ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ün bütün yönleriyle genç kuşaklara öğretilmesi amaçlanmıştır. Tarihimizin ve mesleğimizin bize verdiği sorumluluk bilinci ile hazırladığımız bu çalışma yalnızca Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin yakın dönem siyasi tarihini an-latmakla yetinmemiş, araştırmacılar için birçok yeni bilgi ve belge bu kitapta ayrıntılı bir şekilde sunulmuştur. Bu yönüyle kitabın araştırmacılar için önemli bir referans kaynak olacağı düşünülmektedir. Atatürk’ün: “Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir. Yazan yapana sa-dık kalmazsa değişmeyen hakikat, insanlığı şaşırtacak bir mahiyet alır” sözünü düstur edinerek hazırladığımız bu çalışmanın bütün öğrencilerimize ve okuyuculara faydalı olmasını dileriz.