Nevşehir Yöresi İgnimbritlerinin Doğal Yapı Malzemesi Olarak Kullanılabilirliğinin Değerlendirilmesi

Abstract

Anadolu ve Afrika plakalarının çarpışmasından dolayı Kapadokya bölgesinde Üst Miyosen’den Kuvaterner dönemine kadar yoğun bir volkanik aktivite olmuştur. Bu volkanik aktiviteler sonucunda bölgede çok kalın bir piroklastik malzeme birikimi meydana gelmiştir. Bu yoğun volkanik faaliyetler sonucunda oluşan volkanik ürünler (Pomza, Perlit, İgnimbirit), Nevşehir’in önemli ekonomik zenginlikleri arasında yer almaktadır. Nevşehir yöresinde yaygın olarak bulunmasından ve kolaylıkla şekil verilebilmesinden dolayı, tarihi zamanlardan beri yapı malzemesi olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Taş ocaklarından üretilen taşlar geçmiş dönemlerde özellikle tarihi yapılarda ve düşük katlı binalarda yapı taşı olarak kullanılırken, günümüzde ise daha çok dekoratif amaçlı kullanımı tercih edilmektedir. Çalışma alanı İç Anadolu bölgesinde yer alan Nevşehir il sınırları içinde yer almaktadır. Örnekleme noktaları olarak tarihi zamanda işletilmiş ve günümüzde halen işletilen Nevşehir yöresinde yüzeyleyen Ürgüp Formasyonuna ait farklı seviyeler tercih edilmiştir. Böylece farklı renk ve dokusal özellikler sergileyen malzemelerin yanal ve düşey yönde değişimleri ve fiziko-mekanik özellikleri değerlendirilmeye çalışılmıştır. Doğal yapı malzemesi olarak kullanılabilirliğinin değerlendirilebilmesi amacıyla, ilgili lokasyonlardan temin edilen blok örneklerden öncelikli olarak karot örnekleri alınmıştır. Örnekler üzerinde petrografik incelemeler, jeokimyasal analizler ve fizikomekanik özellikleri belirlenmeye yönelik çalışmalar yapılmıştır. Elde edilen verilerle karşılaştırmalı analizler gerçekleştirilmiştir. Hangi amaçla ve hangi alanlarda kullanılabileceği ile ilgili önerilerde bulunulmuştur.