Çivi yazılı kaynaklar ışığında Asur ve Muškilerin Anadolu’ya hükmetme çabaları

Abstract

MÖ. 1200 yılında meydana gelen Egeli Kavimler Göçü sonucunda Hitit Devleti’nin yıkılmasıyla Anadolu’da Geç Hitit Beylikleri dönemi baĢlamıĢtır. Bu beylikler zaman zaman değiĢen siyasi güçlerine göre Muški, Urartu ve Asur’un hâkimiyetini kabul etmek zorunda kalmıĢlardır. Asurlular’ın Anadolu’ya hâkim olma sürecinde en büyük rakiplerinden biri olan Muškiler, pek çok kez bölgedeki kavim ve devletlerle Asurlular’a karĢı ittifaklar kurarak, onların Anadolu’da bir güç olmasını önlemeye çalıĢmıĢtır. Asur’un Anadolu’ya hükmetme çabası sırasında Kafkaslar üzerinden Anadolu’ya gelen Ġskit ve Kimmerler Asur için büyük tehdit unsuru olmuĢlardır. Hatta bu kavimlere karĢı Asur’a yaklaĢması tehlikenin ne denli güçlü olduğunun da göstergesidir. Bu çalıĢmada, dönemin çivi yazılı kaynaklarındaki bilgiler ıĢığında, Asur ve Muškilerin Anadolu’ya tek baĢlarına hükmedebilme adına aralarındaki mücadeleler ele alınacaktır.

As a result of the migration of Aegean tribes at 1200 BC, Hittites was destroyed and era of late Hittite beylics started in Anatolia. These beylics had to accept the dominancies of Muskis, Urartians and Assyrians from time to time depending on their changing political powers. Muskis who were one of the biggest rivals of Assyrians regarding domination of Anatolia, established alliances many times with the tribes and states in the region against Assyrians in order to prevent them to become a power in Anatolia. During domination effort of Assyrians in Anatolia, Scythians and Cimmerians who arrived to Anatolia over Caucasus Mountains. The move of these tribes against Assyrian border shows how strong the threat was. In this study the struggles between Assyrians and Muskis for dominating Anatolia on their own will be handled in light of the info obtained from cuneiform script sources of the era.