Modernite sürecinde seramik formlar ile biçimsel bağlamda benzerlik gösteren mimari yapılar ve dış cephe seramik kaplamalar

Abstract

Neolitik Çağ’dan günümüze ön plana çıkan seramik sanatı, gerek malzeme gerek sanat olarak tarihsel süreçte varlığını her daim sürdürmüştür. Seramik çağlar boyunca ihtiyaç amaçlı kullanım eşyası olarak üretilirken, günümüzde tasarım-malzeme boyutu, form-biçim ilişkisi, disiplinlerarası kullanılabilirlik, mimari yapılarda estetik ölçüt, sanatsal üretim gibi farklı amaçlarla geleneksel ve ileri teknoloji sınıflandırmasıyla evrensel bir özelliğe sahiptir. Ana hammaddesi toprak olan seramik; teknolojiyle uyumlu, nefes alabilen sağlıklı biyoklimatik özellikleriyle mimaride konfor ve estetiğin buluştuğu temel bir malzemedir. Mimari alanda modernite, günümüz toplumunda ön plana çıkmaya başlamış ve sıra dışı yapıları izleyicilerin önüne çıkarmıştır. Disiplinlerarası etkileşimler, malzeme kombinasyonu, teknoloji gibi birçok etkenin birleşmesiyle, görsel ve plastik sanatların mimari yapılarda kullanıldığı görülmektedir. Bazı mimarlar günümüz teknolojik olanaklarla beraber etkili ve görkemli tasarım projelerinde, estetik unsurları, alternatif malzemeleri kullanarak, projelerini daha güçlü hale getirmektedirler. Seramik malzeme, yapı elemanı olarak kullanılmaya elverişli olduğundan, projelerde; malzeme, tasarım, teknik, teknolojik birlikteliğin getirdiği olanaklarla, etkili bir ifade aracı olarak mimaride yerini almaktadır. Bu araştırmada ilk olarak modernite kavramı ve mimariye olan yansımaları kuramsal olarak ele alınmıştır. Ardından modernite sürecinde mimari yapıların seramik formlarla ilişkilendirilerek büyük boyutlarda inşası yapılan projeler ve artistik dış cephe seramik kaplamaların tasarımsal boyutta binalarda nasıl kullanıldığı araştırılarak örneklerle aktarılmıştır. Bu nitel araştırma sürecinde yenilikçi mimari tasarımların seramik boyutundaki etkileşimlerine yer verilmiştir.

The ceramic art, which has come to the forefront since the Neolithic Age, has always existed in the historical period as both material and art. While ceramics have been produced as an item of use for needs throughout ages, today it has a universal feature with its traditional and advanced technology classification for different purposes such as design-material dimension, form-shape relationship, interdisciplinary usability, aesthetic criteria in architectural structures and artistic production. Ceramic, whose main raw material is clay; is a basic material where comfort and aesthetics meet in architecture with its breathable and healthy bioclimatic properties that are compatible with technology. Modernity in the field of architecture has started to come to the fore in today's society and brought extraordinary structures to the front of the people. This is seen that visual and plastic arts are used in architectural structures with the combination of many factors such as interdisciplinary interactions, material combinations and technology. Some architects make their projects stronger by using aesthetic elements and alternative materials in effective and magnificent design projects with today's technological possibilities. Since the ceramic material is suitable to be used as a structural member, in projects; It takes its place in architecture as an effective means of expression, with the possibilities brought by material, design, technique and technology. In this research, firstly, the concept of modernity and its reflections on architecture are theoretically discussed. Afterwards, the projects that were built in large sizes by associating architectural structures with ceramic forms in the modernity process and how artistic exterior ceramic tiles were used in buildings in design dimensions were investigated and explained with examples. In this qualitative research process, the interactions of innovative architectural designs in the ceramic dimension were included.