Somut olmayan kültürel miras unsurlarının turistik ürün olarak incelenmesi: Kapadokya örneği

Abstract

Kültür, bir toplumun doğuşundan itaberen öğrendiği, geliştirdiği, milli bir kimlik oluşturarak sonraki kuşaklara aktardığı unsurların bütünüdür. Toplumların geliştirdikleri maddi ve manevi değerlerinin pekçoğu, ortak kültürel miras olarak değerlendirilmektedir. Kültürel miras, kimliğimizle, kültürümüzle, tarihimizle ilgili somut ve somut olmayan varlıklar ve değerlerdir. Somut olmayan kültürel miras; toplulukların, grupların ve bireylerin, kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar-gereçler ve kültürel mekânlar şeklinde tanımlamaktadır. Bu bağlamda; sözlü gelenek ve ifadeler, toplumsal uygulamalar, doğa ve evrenle ilgili bilgi ve uygulamalar, el sanatları, gösteri sanatları gibi alanlardaki değerler kuşaktan kuşağa aktarılarak korunmalıdır. Turist açısından, sürekli ikamet yerini terk edişinden, dönünceye kadar satın alıp kullandığı mal/hizmetlerin, deneyimlerin tümü turistik üründür. Turizm işletmelerinin sunduğu hizmetlerin yanında, ören yerlerinin, müzelerin, milli parkların ve temalı parkların gezilmesi, satın alınan hediyelik eşyalar, folklorik gösterilerin izlenmesi, toplumların yaşam tarzlarının deneyimlenmesi, yöresel lezzetler vb. pek çok öğe turistik ürün olarak değerlendirilebilir. Görülmektedir ki bu öğelerin önemli bir kısmı somut olmayan kültürel miras içerisinde yer almaktadır. Dolayısıyla çalışmanın amacı; somut olmayan kültürel miras unsurlarının önemine dikkat çekmek ve destinasyonların pazarlanmasında bu turistik ürünlerin etkili bir şekilde kullanılabilmesi için önerilerde bulunmaktır. Uygulama alanı olarak, somut olmayan kültürel miras öğelerinin zenginliği ile bilinen Kapadokya Bölgesi seçilmiştir. Veriler, bölgeye gelen turistler üzerinde somut olmayan kültürel miras değerleriyle ilgili yapılan yüz yüze anket uygulamasıyla elde edilmiştir. Toplanan veriler üzerinde frekans değerlendirmeleriyle, Mann-Whitney U testi yapılmıştır. Bu sayede, yerli ve yabancı turistlerin bölgeyi tercihlerini etkileyen ve en fazla çekici buldukları SOKÜM unsurları arasındaki farklılıklar tespit edilmeye çalışılmıştır.

Culture is the whole elements of the society that learns from its birth, develops, and transmits to the next generations by forming a national identity. Most of the material and spiritual values that societies develop are considered as common cultural heritage. Cultural heritage is tangible and tangible assets and values related to our identity, our culture, our history. The intangible cultural heritage; the applications that are defined as a part of their cultural heritage, communities, groups and individuals is described as representations, expressions, information, skills and tools and materials and cultural spaces. In this context; the values such as; oral traditions and expressions, social practices, knowledge and practices related to nature and the universe, handicrafts, and performing arts must be protected by transmitting from one generation to the other. From the tourist point of view, all of the goods, services and experiences that he has bought and used from the time he left his permanent residence and turned back are all touristic products. In addition to the services provided by the tourism enterprises, visitors can visit historical sites, many items such as museums, national park sand theme parks, buying souvenir items, watching folkloric shows, experiencing the societies' lifestyles, and local tastes etc. can be considered as touristic products. It is apparent that an important part of these items are included in the intangible cultural heritage. Therefore, the purpose of the study is to draw attention to the importance of the elements of intangible cultural heritage and to make suggestions for the effective use of these tourist products in the marketing of destinations. As a field of application, Cappadocia Region was chosen that is known for its richness of intangible cultural heritage items. The data was obtained by performing a face-to-face questionnaire for the tourists coming to the region to evaluate their intangible heritage values. By means of frequency evaluations on collected data, Mann-Whitney U test was tried to determine the values of intangible cultural heritage which were preferableness of the region and most attractive for domestic and foreign tourists.