Kazanç yönetimi uygulamalarının firma düzeyinde belirleyicileri bist örneği

Abstract

Son yıllarda yaşanan şirket skandalları finansal bilgi kullanıcılarının finansal raporlamanın doğruluğu konusunda şüphe duymasına yol açmıştır. Bu kapsamda kazanç yönetimi uygulamaları bilgi kullanıcıları, akademisyenler ve düzenleyici kurumlar için daha önemli hale gelmiştir. Zira kazanç yönetimi uygulamaları finansal tabloların şeffaflığına ve kalitesine olan zararlarından dolayı bu skandalların en önemli nedenlerinden biri olarak gösterilmiştir. Kazanç yönetimi, firmanın veya üst düzey yöneticilerin çıkarlarına hizmet etmek amacı ile kullandıkları bir araç olup en genel anlamda finansal bilgi kullanıcılarının firmanın performansı hakkında yanıltılması amacıyla muhasebe sonuçlarının manipüle edilmesi faaliyeti olarak ifade edilmektedir. Kazanç yönetimi uygulamalarının firma düzeyinde belirleyicilerini tespit etmeyi amaçlayan bu çalışmada Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören 127 imalat sanayi işletmesinin 2004-2014 yılları arasındaki verileri incelenmiştir. Veriler datastream veri tabanı ve Kamuyu Aydınlatma Platformundan ayrıca firmaların yayınladıkları faaliyet raporları, finansal tablo dipnot ve açıklamaları ile kurumsal yönetim uyum raporlarından elde edilmiştir. Çalışmada kazanç yönetiminin tespitinde “Düzeltilmiş Jones Modelinden” yararlanılmıştır. Çalışmada büyüklük, risk, işletme grubu ilişkisi, yabancı payı, piyasa değeri, yatırım harcamaları, dört büyük denetçi ve ortaklık yapısı gibi faktörlerin kazanç yönetimi uygulamalarını ne kadar açıkladığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Analiz sonuçlarına göre büyüklük, yatırım harcamaları, Tobin Q oranı, dört büyük denetçi tarafından denetlenme, işletme grubu ilişkisi ve halka arz oranı kazanç yönetimi uygulamalarını etkilemektedir.

In recent years’ corporate scandals has led to doubts about the accuracy of financial reporting of financial information users. In this context, earnings management practices have become increasingly important for financial information users, academicians, and regulatory agencies. Earnings management practices have been shown to be one of the major causes of this scandal because of damage to the transparency and quality of financial statements. Earnings management, which is instrument of executives to serve their self-interests, can be defined, accounting results manipulation activities in order to mislead financial information users about company's financial performance. In this article, it is aimed to determine firm level determinants of earning management practices. In this framework data for 127 manufacturing firms from the Istanbul Stock Exchange (BIST) examined for the period 2004-2014. Data collected from DataStream database and from the Public Disclosure Platform. Also firms annual reports, financial statements and disclosures, the corporate governance compliance reports are collected for the study. In this article, to determine earnings management practice we used “Modified Jones Model”. Also in this study, we analyzed effect of some factors on earnings management such as; size, risk, business group relations, foreign share, the market value, investment expenditures, the four biggest auditors and the ownership structure. Our results suggest that size, capital expenditures, Tobin Q ratio, four big auditors, business group affiliation and free float rate effect earnings management practices of firms.