Zileli Muharrem Efendi (X./XVI. asır) ve ‘Hediyyetü’ṣ-ṣu‘lûk’ adlı eseri

Abstract

Zileli Muharrem Efendi, X/XVI. yüzyılda yaşamış saygın Osmanlı alimlerinden birisidir. Halvetiyye tarikatına mensup bir mürşid olmasının yanı sıra iyi bir fakih ve dil bilimcidir. Arapça ve Türkçe kaleme aldığı kitapları halkı irşada yönelik çok değerli eserlerdir. Tokat/Zile'de doğmuş ve orada vefat etmiştir. Muharrem Efendi'ye ait Hediyyetü'ş-şu'/Cık ismini taşıyan kitap, Zeynüddin er-Razi'nin "Tutıfetü'l-müluk" adlı muhtasar metnin şerhi niteliğindedir. Fürü-i fıkıh sahasıyla ilgili olan eser, Hanefi mezhebi ictihadiarına dayanmakta, fakat diğer mezhep görüşlerini de nakletmektedir. Kitap, on bölümden müteşekkil olup ağırlıklı olarak ibadet konularını işlemektedir. Aynı zamanda hükümleri illlet ve delilleri ile beraber zikretmektedir.

Muharrem Afandr az-zıır a respected scholar of the Ottoman State who lived in X./XVI. century. In addition to being murshid of the order of Halvatiyya is a good jurist and linguist. His enlightening books which he wrote in Arabic and Turkish are very valuable works. He was born in Tokat/Zile and died there.His book titled Hadeyyatu'ş-şu'/Uk is a commentary of Totıfetu'lmu/u1<: that is written by Zaynuddin ar-Ra-zr. This book is about furlf-i fıqh and based on Hanarı sect ijtihads, but it mentions views of the other sects. The book consists of ten chapters and mainly covers the issues of worship. At the same time it says the provisions by their reasons and evidences.