Kültürel diplomaside cinsiyet, Türk kadın diplomatların işlevleri

Abstract

Toplumsal ve kültürel değişmeler birçok yeni düşünceleri beraberinde getirmiştir. Özellikle Batı Aydınlanma Çağı ile ortaya çıkan, ataerkil toplum içindeki kadının yeri üzerine yapılan toplumsal cinsiyet tartışmaları bunlardan biridir. Toplumsal cinsiyet kuramı, toplumun ortak belleğinin cinslere yüklediği kültürel kodları çözümleyerek, toplumun cinsiyet kültürünü sistematik olarak ele almayı amaçlamaktadır. Bununla beraber cinslerin sosyal, siyasal, kültürel yapı içindeki cinsiyet eşitsizliği durumuna da odaklanmaktadır. Toplumlar, kültür yaşamının her alanında, toplumsal cinsiyet rollerini, cinsiyet kalıp yargılarını, önyargılarını yansıtabilmektedirler. Bu açıdan, ulusların dış ilişkilerinde kullandığı kültürel diplomasi alanı, aynı zamanda onların kültürel kodlarının, cinsiyet kültür algılarının yansıdığı alanlardır. Ulusların dışişlerinde erkek cinsiyetin hâkim olmasının yanında, kültürel diplomasi de kadınının görünürlük kazandığı alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğer taraftan kültürel diplomasi, ulusların kültürel ifade çeşitliliğini ve zenginliğini göstermesi açısından halkbilimi ile ilişkilidir. Halkbilimi, bir ulusun kültürel belleğini ve kimliğini oluşturması münasebetiyle kültürel diplomasiye dikkate değer veri sağlayabilen bir disiplindir. Bunun yanında kadının, kültür yaşamındaki etkinliklerde başat rol oynadığını söylemek mümkündür. Kadın, kültür tarihinin her döneminde aktif kültür taşıyıcısı olarak güncelliğini korumuştur. Kültürel diplomasi alanında kadının konumu üzerine kültürel doku analizi yapıldığında şöyle bir sonuç karşılaşılmaktadır; Kadın, halkbilgisini aktaran, yaşatan, ötekiyle etkileşimde bulunduran bir aktördür. Bu açıdan kültürel diplomasi çalışmalarında kadın imgesini ve işlevlerini toplumsal cinsiyet açısından ele almak, dikkate değerdir. Makalede, Avrupa’da cinsiyet kültürü ve diplomasi odağında literatür taraması sunulacaktır. Türk kültür tarihinde kadının iç ve dışişlerdeki rolü, sözlü ve yazılı kaynaklar ile tartışılacaktır. T.C. Dışişleri Bakanlığı’nda görev yapmış Türk kadın diplomatları ve diplomat eşi olarak kadının, kültürel diplomasideki yeri ve işlevleri cinsiyet kültürü bağlamında incelenecektir

Social and cultural changes have brought many new ideas. Especially with the Western Enlightenment, the gender debate on the place of women in patriarchal society is one of them. The paradigms of this concept have been mostly developed by feminists. The concept of gender aims to systematically address the gender culture of the society by analyzing the cultural codes that the common memory of the society imposes on the genders. It also focuses on the gender inequality situation in the social, political and cultural structure of the sexes. In this context, the field of cultural diplomacy used by nations in their foreign relations also represents the areas where their cultural codes and gender cultural perceptions are reflected. In addition to the male gender being dominant in the foreign affairs of nations, cultural diplomacy is one of the areas where women gain visibility. On the other hand, cultural diplomacy is related to folklore in terms of showing the diversity and richness of cultural expression of nations. Folklore is the discipline that provides the most data to cultural diplomacy due to the creation of a nation's cultural memory and identity. It is possible to say that the characteristics of the biological structure of women play a dominant role in activities in cultural life. It has maintained its current status as an active cultural carrier in every period of women's cultural history. To analyze the cultural texture of women in the field of cultural diplomacy; It presents us as an actor who conveys folk knowledge, keeps it alive and interacts with the other. In this respect, it is noteworthy to consider the image of women and their functions in terms of gender culture in cultural diplomacy studies. In the article, the situation of the women's movement, which started with the Enlightenment Age, in political and cultural diplomacy will be discussed in terms of gender culture. A literature review on the situation of women in diplomacy in international relations will be presented. The role and functions of Turkish women diplomats in cultural diplomacy will be discussed in the context of gender culture.