Kamu harcamalarının ekonomik büyüme üzerine etkisi, gelişmiş ve gelişmekte olan ülke karşılaştırması

Abstract

İktisat tarihini incelediğimizde klasik iktisadi düşüncenin sınırlı devleti, yani devletin sadece belli hizmetleri gerçekleştirmesi gerektiğini savunduğunu, modern iktisadi düşünce sisteminin ise devlete ilave yükler yüklediğini görürüz. Dolayısıyla klasik iktisatçılar devletin sınırlı kamu harcamaları yapması gerektiği savunurken, modern iktisatçılar ise devletin daha geniş kapsamda kamu harcaması yapması gerektiğini savunurlar. Kamu harcamalarıyla ilgili tarihsel sürece baktığımızda bu alanda önemli çalışmaların 19. yüzyıldan itibaren yapılmaya başlandığını görürüz. Alman İktisatçı A. Wagner birçok ülkeyi kapsayan çalışmalarında kamu harcamalarının sürekli olarak arttığını tespit etmiştir. Bu artışın genel bir nitelik taşıdığı kabul edilerek Wagner kanunu olarak tanımlanmıştır. Daha sonra birçok bilim adamı bu konuda çalışmalar yapmıştır. Kamu harcamalarının sürekli olarak büyümesi bu artışın reel bir büyümemi yoksa rakamsal bir büyümemi olduğu sorusunu akla getirmiştir. Reel olarak kamu harcamalarının artmasına gerçekte artış rakamsal olarak artmasına ise görünüşte artış denilmektedir. Kamu harcamaları, devletin ekonomiye müdahale araçlarından biridir. İktisatçılar bu aracın ne kadar kullanılması gerektiğini sürekli olarak sorgulamışlardır. İktisatçılar bu sorgulamalarda kamu harcamalarıyla ekonomik büyüme arasında bir ilişkinin olduğunu tespit etmişlerdir Ekonomik büyüme topluma sunulan mal ve hizmet kalitesini artıran, ülkeyi sosyal ve ekonomik açıdan güçlendiren bir olgudur. Bu artışın gerçekte veya görünüşte olması ekonomik büyüme üzerinde farklı etkiler meydana getirecektir. Bu çalışmanın amacı kamu harcamaları ve ekonomik büyüme kavramlarını teorik çerçevede ortaya koymak, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler bakımından kamu harcamalarının etkilerini analiz etmektir. Çalışmamızda yüksek gelirli, orta üst gelirli ve düşük orta gelirli ülkeler için kamu harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışmada ARDL (Autoregresive Distribute Log) yaklaşımı kullanılarak bu ülkeler bakımından kamu harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki test edilmiştir.

When we examine the history of economics, we observe that classical economics advocate limited state, i.e. state’s delivering only certain services, while modern economic thought puts additional burdens to the state. Thus, while classical economists advocate limited public spending, modern economists argue for more extensive public spending. When we look at the historical process related with public spending, we see that significant studies in this field started to be engaged in 19th century. German economist A. Wagner, in his studies that cover several countries, confirmed that public spendings have increased on a regular base. Assuming that this increase a general fact, this increase is defined as Wagner’s Law. Later, a lot of scientist engaged in studies on this topic. Constant increase of public spending raised a question of whether this increase is real or numeric. Real increase in the public spending is called increase in real, numeric increase is called as increase in appearence. Public spending is one of the tools of state intervention. Economists, on a constant base, have been questioning the extent of usage of this tool. Economists, in their studies, detected relation between public spending and economic growth. Economic growth is a phenomenon that promotes higher quality of goods and services provided to society, and strenghtens country in economic and social terms. The real increase and increase in appearence have different impacts on economic growth. The goal of the study is to put concepts of public spending and economic growth in a theoretical context, and to analyze the effects of public spendings in developed and developing countries. In our study, the relation between public spending and economic growth in high income, middle income and low income countries. In the study, the relation between public spending and economic growth is tested and concluded through adoption of Autoregresive Distribute Log approach.