Ekonomik büyüme, ihracat ve C02 arasındaki eşbütünleşme ilişkisi: BRICS ve Türkiye örneği

Abstract

İktisat literatüründe ekonomik büyüme, ihracat ve CO2 arasındaki ilişki önemini koruyan bir konudur. Bu çalışmanın amacı Brezilya, Çin, Hindistan, Güney Afrika ve Türkiye’nin 1960-2013 dönemi için ekonomik büyüme, ihracat ve CO2 emisyonu arasındaki uzun dönemli ilişkiyi panel eşbütünleşme testleri kullanılarak incelemektir. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisi Konya (2006) testi kullanarak analiz edilmiştir. Çalışmada kişi başına reel gayri safi yurtiçi hâsıla, ihracat (%GSYİH) ve kişi başına CO2 emisyonu (metrik ton) değişkenleri kullanılmıştır. Çalışma sonucunda değişkenler arasında uzun dönemli ilişki bulunamamıştır. Nedensellik sonuçlarına göre ise ülkelere göre karma sonuçlar elde edilmiştir. G. Afrika ve Türkiye için ihracattan CO2 emisyonuna doğru tek yönlü Granger nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Ancak Brezilya, Çin, Hindistan için ise ihracat ve CO2 arasında nedensellik ilişkisi tespit edilememiştir. Elde edilen sonuçlar G. Afrika ve Türkiye’nin ihracat sektörlerinin ağırlıklı olarak kirlilik yaratan endüstrilere dayandığı görüşünü destekler niteliktedir.