Değişen çevre-değişen insan: insan-çevre etkileşiminde ahlaki boyut ve "Darwin'in Kâbusu"

Abstract

İnsanın gelişim süreci, sperm olarak annenin döl yatağına düştüğü anda başlar. Doğumdan itibaren fizyolojik açıdan hızla gelişen bebek, ilerleyen aşamalarda bilişsel, duyuşsal ve ahlaksal anlamda da gelişim gösterir. Gelişimi etkileyen temel faktörlerden bir tanesi de çevredir. Fiziksel, sosyal ve zihinsel olmak üzere üç çevre türü ile kuşatılan insanın sağlıklı gelişimi için, çevresinin gelişim özelliklerine uygun hale getirilmesi gerekmektedir. Ayrıca bu üç çevre türü birbirinden bağımsız değildir. Birinde yaşanan değişim diğer çevre türlerinde de değişim anlamına gelmektedir. Bireyin çevresinde yaşanan olumsuz değişimlerin bütün gelişim alanlarının yanı sıra ahlak gelişimine de menfi etkileri olacaktır. Çalışmanın ilk bölümünde, çevre faktörünün ahlak gelişimi üzerindeki etkileri Psikoloji literatürü taranarak analize tabi tutulmuştur. İkinci bölümde ise; çevre değişimlerinin insan yaşantılarına etkisine dair tematik bir belgesel olan, yönetmen Hubert Sauper’in “Darwin’in Kabusu” adlı filminin söylem analizine yer verilmiştir. Söylem analizi, ahlak gelişiminde çevre faktörünün etkisini vurgulayan teorik çerçevenin kanıtlarını destekler mahiyette çıkarımlara ulaştırmıştır. Buna göre; insanı kuşatan çevre olumlu ya da olumsuz anlamda değişime uğradığında birey de ahlaken bu değişimden etkilenmektedir.

The human development process begins from the moment the sperm falls on the mother's uterine. The baby, which develops rapidly from the point of birth, develops in cognitive, affective and moral sense in the following stages. One of the main factors affecting development is the environment. For the healthy development of the people surrounded by three types of environment it is necessary to adapt the environment to the developmental characteristics. In addition, these three types of environment are not unrelated from each other. The change in one of them means change in other types of environment. Negative changes in the environment of the individual will have negative effects on moral development as well as on all areas of development. In the first part of the research, the effects of the environmental factor on moral development were analyzed by review the psychology literature. The second part is including; the discourse analysis of the film "Darwin's Nightmare" by director Hubert Sauper, which is a thematic documentary about the impact of environmental changes on human lives. Discourse analysis has led to conclusions supporting the evidence of the theoretical framework that emphasizes the impact of the environmental factor on moral development. According to this, when the environment surrounding the person changes positively or negatively, the individual is morally affected by this change.