Katılım bankalarında müşteri algısı üzerine bir araştırma: Aksaray ilinde bir uygulama

Abstract

Son dönemlerde yaşanan küresel finansal krizlerin de etkisiyle katılım bankacılığı sisteminin önemi giderek artmaktadır. Özellikle 2008 yılında yaşanılan ABD ve Avrupa merkezli ekonomik kriz, finansal kesimde geleneksel bankacılığı ciddi manada tartışılır duruma getirmiştir. Diğer taraftan doğrudan reel işlemlerin finansmanıyla ilgilenen, spekülasyona kapalı yapısıyla dikkat çeken katılım bankacılığı popülaritesini artırmıştır. Bu bakımdan müşterilerin katılım bankacılığı sistem ve faaliyetlerine yönelik reaksiyon ve davranışlarını ölçmek, müşterilerin katılım bankacılığına yönelik algı ve yargılarını bilmek, katılım bankacılığının gelişimi açısından önemlidir. Katılım bankacılığı kavramı 2005 yılında yapılan 5411 sayılı bankacılık kanunu ile Türkiye'de mevzuata girmiştir. İslami bankacılığın Türkiye'deki geçmişi ise 1983'lü yıllara dayanmaktadır. Katılım bankacılığı 2005 yılında yapılan yasal düzenlemelerin de etkisiyle büyüme hızını yükseltmiştir ve günümüzde Türkiye ve Dünya'da daha fazla araştırma, daha fazla incelemenin konusu olmuştur. Çalışmamızda katılım bankacılığının ve katılım bankalarınca sunulan hizmetlerin müşteriler nezdinde oluşturduğu algı ölçülmeye çalışılmıştır. Bu minvalde Aksaray ilinde 415 kişi üzerinde bir anket çalışması yapılmıştır. Aksaray ilinin mevduat varlığı açısından iller bazında üst sıralarda olması ve Aksaray'da katılım bankaları açısından daha önce böyle bir çalışmanın yapılmamış olması, uygulamada bu ilin seçilmesinde etkili olmuştur. Anket çalışmamız iki bölümden oluşmuş olup çalışmamıza Szczepanowicz'in (2011) çalışması kaynaklık etmiştir. Sahada uygulanmış olan anketin sonuçları çıkartılıp analiz edildiğinde İslami bankalarla çalışan, çalışmayan ve kararsız olan tüm katılımcıların verdikleri cevaplarda kısmi farklılıklar tespit edilmiştir. Geleneksel bankacılığın tamamlayıcısı veya alternatifi olarak da değerlendirilen İslami bankacılığın, insanlar tarafından yeterince bilinmediği, Müslüman kesimin faiz hassasiyetinin çok zayıf olduğu ve faiz konusunda kabullenilmiş bir çaresizliğin bulunduğu söylenebilir.

With the impact of the recent global financial crises, the importance of participation banking system is gradually increasing. Especially the US and European economic crisis experienced in 2008 made traditional banking in the financial sector seriously debatable. On the other hand, participation banking, which is directly interested in the financing of real transactions and attracts attention with its closed structure it has increased the popularity of participation banking. In this respect, it is important to measure the reactions and behaviors of customers towards participation banking systems and activities. To know the perceptions and judgments of customers towards participation banking and develop the participation banking. The concept of participation banking with the 5411 banking law in 2005 were included in legislation in Turkey. The history of Islamic banking in Turkey is based on 1983 year. Participation banking has also increased the growth rate by the effect of the legislation in 2005. In Turkey and in the world today more research would have become the subject of further examination. In this study, the perception created by participation banking and the services provided by participation banks before the customers was tried to be measured. In this respect, a survey was conducted on 415 people in Aksaray. The fact that Aksaray is at the top of the provinces in terms of deposit assets and that such a study has not been done in terms of participation banks in Aksaray has been effective in choosing this province in practice.The questionnaire was composed of two parts and Szczepanowicz (2011) was the source of our study. When the results of the survey conducted in the field were extracted and analyzed, partial differences were found in the responses of all participants who worked with Islamic banks, who did not work and were undecided. Islamic banking which is also considered as a complement or alternative to traditional banking, it cannot be said to be sufficiently known by the people. Interest sensitivity of the Muslim sector is very weak and there is an accepted desperation about interest.