Modern sporda gözetim: Büyük spor organizasyonlarında bir panoptikon olarak cctv kameralar

Abstract

Gözetim ve Gözetilme düşüncesi yüzyıllardır toplumsal hayatın içerisinde yer alan bir unsurdur. Günümüz küresel dünyasında daha net bir şekilde karşımıza çıkan bu kavramlar, gözeten ve gözetilen için farklı anlamlar taşımaktadır. Gözeten için, suçu işlenmeden ortadan kaldırmak veya suç işlenmişse suçluyu yakalamak böylece toplumsal düzenin korunması şeklinde bir anlam taşırken; gözetilen için ise doğrudan bir şekilde caydırma, korkutma, sosyal düzene uyma anlamına gelmektedir. Gözetim ve gözetilme eylemleri, toplumsal hayatın her yerindedir. Buna bağlı olarak büyük spor organizasyonları da bu eylemlerden nasibini almaktadır. Günümüz büyük spor organizasyonları, gözetimin ve gözetilmenin en yoğun yaşandığı alanlardan birisi haline gelmiştir. Özellikle kapalı devre kameralarla (CCTV) gerçekleştirilen bu aktivite için milyon dolarlar harcanarak, insanlar (sporseverler) gözetilmekte, organizasyonların düzenlendiği şehirler ve sahaların çevresi adeta CCTV kameralarla donatılmaktadır. Büyük spor organizasyonları devletler için büyük bir prestij meselesi olduğu için CCTV kameralar sayesinde ortaya çıkabilecek olumsuz durumlar ya önceden engellenmekte ya da suçluların bulunması açısından büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle büyük spor organizasyonlarında insanların (sporseverlerin) gözetilmesi ve bu şekilde denetim altına alınmaya çalışılması büyük önem taşımaktadır. Çalışmada modern sporda gözetim olgusunu açıklayabilmek amacıyla nitel araştırmalarda yaygın bir şekilde kullanılan tarihsel metot kullanılmıştır. Veriler literatür taraması ile toplanmış ve betimsel yöntem kullanılarak analiz edilmiştir. Bu çalışmanın amacı Olimpiyat Oyunları ve FIFA Dünya Kupası gibi büyük spor organizasyonlarında yer alan gözetilme araçları diğer bir ifade ile kapalı devre kameralar (CCTV) hakkında bilgi vermek ve bahsi geçen organizasyonlar içerisinde gözetlemenin sportif faaliyetler içerisindeki etkisini ortaya koymaktır.

Surveillance and being surveyed have been in social life for centuries. These concepts, which are more frequently encountered in today's global world, have different meanings for the surveyor and surveyed. For the surveyed, surveillance means stopping the crime before it is committed or catching the criminal if it is committed, and thus, protecting the social order. For the surveyed, it directly means dissuasion, intimidation and social order. Surveillance is everywhere in social life. Sport mega-events are also affected by them. Today's sport mega-events have become one of the areas where surveillance is widespread. Millions of dollars are spent on closed circuit television (CCTV) cameras to survey people (sports fans). The cities and fields where such mega organizations are held are equipped with CCTV cameras. Sport mega-events are prestigious events for states, and therefore, CCTV cameras either prevent negative situations in advance or help authorities catch criminals. It is, therefore, of great importance that people (sports fans) are surveyed and controlled in sport mega-events. This study used a historical method, which is widely used in qualitative research, in order to explain the phenomenon of surveillance in modern sports. Data were collected using literature review and analyzed using descriptive method. The aim of this study is to provide information on surveillance systems, in other words, CCTV cameras used in sport mega-events such as Olympic Games and World Cup and to determine the effect of those surveillance systems on sports activities.