Hemşirelerde uyku kalitesi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi

Abstract

Araştırma hemşirelerin uyku kalitesi ve ilişkili faktörleri saptamak amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayan türde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini bir ilin devlet hastanesinde çalışan hemşireler (n: 201) oluşturmuştur. Araştırmada evrenin tamamına ulaşmmak hedeflenmiş, %66.2sine ulaşılmıştır. Etik kurul, kurum izni ve hemşirelerin onamı alınarak yapılan çalışmada veriler, 'Kişisel Bilgi Formu, Beck Depresyon Envanteri (BDE), Stresle Başa çıkma Ölçeği (BSÖ), Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ve Epworth Uykululuk Ölçeği (EUÖ) ile toplanmıştır. Veriler IBM SPSS V23 ile analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde bilgisayar ortamında t testi, Mann-Whitney U testi, tek yönlü varyans (ANOVA) analizi, Kruskal Wallis testi, Spearman'srho korelasyon katsayısı lineer regresyona analizi ve Enter metodu ile yapılmıştır. Hemşirelerin ölçeklerden aldığı puan ortalması PUKİ 8.2±4.5(0-19), BDE 13.1±8.2(1-46), BSÖ 86.5±15.1 (24-120) ve EUÖ 7.9±4.7 (0-24) olarak bulunmuştur. Araştırmada hemşirelerin uyku kalitesini; çalışma yılının, vardiyalı çalışma durumunun, aydaki nöbet sayısının, yaşın, çay ve kahve tüketim durumunun etkilediği bulunmuştur. Hemşirelerin stres ile başa çıkma stratejilerini kullanma potansiyelleri azaldıkça depresyon düzeyleri arttığı (p<0.001; r=-0.484), depresyon düzeyi arttıkça uyku kalitelerinin azaldığı saptanmıştır (p<0.001; r=0.426). Ayrıca hemşirelerin uykululuk düzeyi arttıkça stresle başa çıkma stratejilerini kullanma potansiyelleri azalmaktadır (p<0.05; r=-0.209). Hemşirelerin uyku kalitelerini arttırmak ve ruh sağlığını düzenlemek için; hemşirelerin çalışma sistemlerine yönelik yeni planlamalar yapılması önerilebilir.

The research was conducted in a descriptive and relationship-seeking type to determine the sleep quality of nurses and related factors. The population of the study was composed of nurses (n: 201) working in a state hospital of a province. In the research, it was aimed to reach the whole universe, 66.2% of it was reached. The data in the study, which was carried out with the approval of the ethics committee, institutional permission, and the nurses, was collected using Personal Information Form, Beck Depression Inventory (BDI), Stress Coping Scale (PSI), Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) and Epworth Sleepiness Scale (EUI). Data were analyzed with IBM SPSS V23. In the evaluation of the data, computerized t-test, Mann-Whitney U test, one-way variance (ANOVA) analysis, Kruskal Wallis test, Spearman's correlation coefficient were performed by linear regression analysis and Enter method. The mean scores obtained by the nurses from the scales were found as PSQI 8.2±4.5(0-19), BDI 13.1±8.2(1-46), PSI 86.5±15.1(24-120), and EUI 7.9±4.7(0-24). The sleep quality of nurses in the research; It was found that the working year, shift work status, number of shifts per month, age, and tea and coffee consumption were affected. It was found that as the nurses' potential to use stress coping strategies decreased, their depression levels increased (p <0.001; r = -0.484), and as the level of depression increased, their sleep quality decreased (p <0.001; r = 0.426). In addition, as the sleepiness level of nurses increases, their potential to use stress-coping strategies decreases (p <0.05; r = -0.209). To increase the sleep quality of nurses and to regulate their mental health; It may be suggested to make new plans for the working systems of nurses.