Türkiye’de rüzgâr enerjisi ve gelişimi

Abstract

Günümüzde, sürdürülebilir üretimi ve günlük ihtiyaçları karşılamak için gerekli olan enerji tüketimi önceki dönemlere göre ciddi artışlar göstermektedir. Dünya çapındaki enerji üretiminin %82’ye yakını petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtlardan elde edilirken, geriye kalan %18’lik üretim ise nükleer ve yenilenebilir kaynaklardan oluşmaktadır. Gelişen teknolojiye paralel olarak meydana gelen enerji gereksinimleri toplumları yeni enerji kaynakları aramaya yöneltmektedir. Günümüzde bu arayışın en önemli çalışma alanı yenilenebilir enerji kaynaklarıdır. Yenilenebilir enerji kaynaklarından rüzgâr ve güneş enerjisi, sonsuz ve yaygın bir kaynak olması, doğrudan elektrik enerjisine dönüştürülebilmesi gibi avantajları sebebiyle hızla yaygınlaşmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynakları arasında rüzgâr enerjisi, güneş enerjisi ve biyolojik atıklardan elde edilen üretimlere göre maliyet-verim karşılaştırmasında ön plana çıkmaktadır. Ayrıca son yıllarda rüzgâr enerjisine artan talebin temelinde rüzgâr türbinlerindeki teknolojik gelişmelerin büyük katkısı bulunmaktadır. Bu durum son 20 yılda rüzgâr enerjisinin kullanım oranını diğer enerjilere göre oldukça yükseltmiştir. Dünya’daki kurulu rüzgâr santrali kapasitesi ele alınırsa, 1996 yılında 6100 MW olan kurulu güç 2007 yılında 93864 MW değerine ulaşmıştır. Türkiye'nin teknik rüzgâr enerjisi potansiyeli 166 GigaWattsaat/yıl (GWh/yıl)’dır. Türkiye’de rüzgâr enerjisi kullanımının artırılmasına yönelik olarak, Türkiye rüzgâr haritası çıkarılmış ve bölgelere göre kurulabilecek tesislerin değerlendirilmesi yapılmıştır. Ülkemizin rüzgâr enerjisinden elektrik üretimine başlaması ise 1990’lı yılların ortalarında olmuştur. Türkiye'nin ilk ticari rüzgâr yatırımı olan 1,5 MW'lık rüzgâr çiftliği 1998 yılında Çeşme’de kurulmuştur. Bu rüzgâr çiftliğinin ardından yine Çesme'de aynı yıl içinde 7,2 MW'lık bir santral, Haziran 2000'de ise Bozcaada'da 10,2 MW'lık diğer rüzgâr santralleri devreye girmiştir. Bu çalışmada, ülkemizde yer alan rüzgâr santrallerinin kurulu güç değerleri ve genel olarak Türkiye’deki rüzgâr enerjisinden elektrik üretiminin toplam enerji üretimi içerisindeki yeri incelenmiştir. 1998 yılından günümüze kadar kurulan rüzgâr santralleri ve güç değerleri ile Türkiye’nin rüzgâr haritası çıkarılmış ve gelecekte rüzgâr enerjisinin ülkemizdeki elektrik üreti