Sultan Melikşah zamanında Suriye üzerinde Selçuklu-Fatimi mücadelesi

Abstract

1072’de Melikşah tahta çıktığında, Selçuklu komutanları Fatımîlerin elinde olan Suriye şehirlerinin fethini gerçekleştirmekteydiler. Bu sırada Fatımî halifesi olan Mustansır (1036–1094) ülkede çıkan iç isyanlar, iktisadî bunalımlar ve salgın hastalıklarla uğraşmaktaydı. Bu yüzden Fatımîler, Selçukluların saldırılarına karşı koyamadılar. Suriye’de faaliyetlerde bulunan Atsız, Artuk, Şöklü ve Kurlu gibi Türk komutanları Fatımîlerin ellerinde bulunan Akka, Şam ve Kudüs gibi şehirleri fethettiler. Atsız Bey, Mısır’ı da fethe girişti. Bu sırada Fatımî orduları başkumandanlığı ve vezirliğe getirilen Bedrü’l-Cemalî, Fatımî Devleti’nde yeniden düzeni sağlayarak, Selçuklulara karşı bir direniş başlattı. Kahire önlerine gelen Atsız Bey, mağlup olarak geri çekildi. Suriye üzerine yürüyen, Fatımî güçleri Selçuklu komutanlarının ellerinde bulunan şehirlere saldırılara başladılar. Bunun üzerine Sultan Melikşah, kardeşi Tutuş’u Suriye meliki olarak atayarak bölgede Fatımîlere karşı başlatılan fetihleri yönetmekle görevlendirdi. Bu arada Atsız Bey’i ortadan kaldıran Tutuş, Dımaşk merkez olmak üzere Suriye Selçuklu melikliğini kurdu. Melikşah, Mısır’ın fethedilerek Fatımî devletinin ortadan kaldırılmasını istemekteydi. 1092’de Bağdat’a gelen Melikşah, Suriye bölgesinde faaliyetlerde bulunan komutanlarını huzuruna çağırarak Mısır’ın fethini emretti. Ancak 1092’de sultanın ölümü ile Mısır’ın fethi gerçekleşemedi.

When Melikshah started to rule at 1072, Seljuk commanders were busy to make conquests to Syrian cities which were held by Fatimids. Meanwhile the Fatimid Caliph namely “Mustansır” (1036–1094) was struggling with internal rebellions, economical depressions and epidemic diseases. Because of these reasons Fatimid could not stand against Suljukid attacks. The commanders, which had active roles at Syria, such as Atsiz, Artuk, Shoklu and Kurlu conquered the Fatimid cities namely Akka, Damascus and Jerusalem. Atsiz commander attempted to conquer Egypt. At the meantime, Bedru’l-Cemali was brought to the head of commanders and the position of Vizier then he started a resistance against Suljuks by regaining the order of the state of Fatimid. Atsiz commander, who came to the frontiers of Cairo, was defeated and had to fall back. The Fatimid forces, which were moving towards Syria, started to attack Syrian cities held by Seljuk commanders. Thereupon Sultan Melikshah appointed his bother Tutush as the Melik of Syria in order to manage the conquests made against the Fatimids. At the same time Tutush killed Atsiz commander and established Syrian Seljuks by making the Damascus capital to the State. Melikshah was wishing to abrogate Fatimid State by conquering the Egypt. At 1092 Melikşah arrived at Bagdat and call his commanders those who took active missions at Syria and ordered them to conquer Egypt. But with his death at 1092 the conquest of Egypt could not be succeeded.